Τρίτη, Φεβρουαρίου 07, 2006

Ιστορία μίας φωτογράφησης



Θα μου συγχωρήσετε τώρα μία προσωπική αναπόληση. (Ημερολόγιο δεν είναι;...)

Ίσως να σας ενδιαφέρει όμως, επειδή αφορά δύο σημαντικούς ανθρώπους, που είχα την τύχη να είναι φίλοι μου.

Με τον Οδυσσέα Ελύτη γνωρίστηκα το 1977, όταν διάβασε ένα κείμενό μου για την ποίησή του, που του άρεσε. (Έκτοτε το έβαζε σε όλα τα αφιερώματα και τις ανθολογίες του έργου του).

Ζήτησε να με γνωρίσει – κι από τότε τον έβλεπα τακτικά.

Με τον Δημήτρη Χορν – Τάκη, για τους φίλους – γνωριζόμουν ήδη από παλιότερα.

Μανιώδης φωτογράφος, είχα ζητήσει αρκετές φορές από τον Ελύτη να τον φωτογραφίσω. Αντιστεκόταν σθεναρά. «Μην χάνεις τον καιρό σου» μου έλεγε, «με ενοχλεί να με φωτογραφίζουν. Παγώνω και βγαίνω χάλια. Άλλωστε πρέπει να επηρεάζω και το αποτέλεσμα – καίγονται τα φιλμ, χαλάνε οι μηχανές...». Και μου διηγιόταν πως διάσημοι φωτογράφοι, που δοκίμασαν, απέτυχαν.

Ωστόσο το καλοκαίρι του 1990, δοκίμασα την έκπληξη της ζωής μου. Απροσδόκητα με πήρε τηλέφωνο και μου ζήτησε να τον φωτογραφίσω.

Παραθέριζε τότε στο σπίτι του Τάκη Χορν, στο Πόρτο Ράφτη, μαζί με την φίλη του Ιουλίτα Ηλιοπούλου. Είχε ήδη εκδηλωθεί η αρρώστια που τον κατέβαλε μετά από έξη χρόνια. Έπαιρνε κορτιζόνη και παραπονιόταν ότι τον παραμόρφωνε. Πιθανότατα αυτός ήταν ο λόγος που ζήτησε να φωτογραφηθεί.

Την άλλη μέρα έφτασα στο Πόρτο Ράφτη με μία βαλίτσα μηχανές, φακούς και φιλμ. Τελευταία στιγμή, πριν αφήσω το αυτοκίνητο στο πάρκινγκ, πήρα από το ντουλαπάκι και μία μικρή κόμπακτ μηχανή που είχα πάντα μαζί μου για κάθε ενδεχόμενο.

Φωτογράφιζα όλο το απόγευμα, από μακριά, με τηλεφακό, για να νιώθει λιγότερο την παρουσία μου. Έβγαλα πολλά φιλμ. Ο Τάκης βοηθούσε με τις χαρισματικές ατάκες του που ελάφραιναν την ατμόσφαιρα.

Η «κατάρα των φωτογράφων» βγήκε αληθινή. Η ολοκαίνουργια επαγγελματική Nikon που είχα αγοράσει πριν μερικούς μήνες, έπαθε μία βλάβη που οι τεχνικοί της εταιρίας δεν την είχαν ξαναδεί. Από τις τέσσερις λάμες του κλείστρου ανέβαινε μόνο η μία, εκφωτίζοντας το ένα τέταρτο του καρέ – αλλά δίνοντας σήμα ότι η φωτογραφία είχε βγει. Έτσι τα μισά φιλμ ήταν για πέταμα.

Την κατάσταση έσωσε η δεύτερη Nikon και η φτηνή Pentax Compact. Σε αυτήν οφείλεται η φωτογραφία του ζευγαριού, που έχει κάνει πολλές φορές τον γύρο του κόσμου.

Χάρισα τις φωτογραφίες στον Οδυσσέα κι αυτός μοίραζε αντίτυπα σε δημοσιογράφους, μελετητές και θαυμαστές από όλη την υφήλιο. Ακόμα δημοσιεύονται σε εφημερίδες και περιοδικά – συχνά χωρίς το όνομά μου.

Η πρώτη δημοσίευση μίας επιλογής έγινε στον «Φωτογράφο» τεύχος 6, Νοέμβριος-Δεκέμβριος 1990.



Φέτος συμπληρώνονται δέκα χρόνια από τον θάνατο του Ελύτη.

106 σχόλια:

Nikos Dimou είπε...

To κείμενο που άρεσε στον Ελύτη: Μαγεία

mickey είπε...

Κι εγώ δε σκαμπάζω πολλά από Ελύτη και από ποίηση γενικότερα - μάλλον είμαι ένας "βάρβαρος" και "πεζός" τεχνοκράτης :) Αν πάντως κάποιος, κάποια, η Γεωργία π.χ. (!) θέλει να με μυήσει στο μαγικό κόσμο της λογοτεχνίας, υπόσχομαι πως θα είμαι καλός και επιμελής μαθητής ;)

Υ.Γ. Πόσο ζηλεύω τον newlens…

resident είπε...
Αυτό το σχόλιο αφαιρέθηκε από έναν διαχειριστή ιστολογίου.
resident είπε...

Μου αρεσει η ερμηνεια τηs Αρβανιτακη σtο "παραπονο" και ιδιαιτερα στο "ολα τα πηρε το καλοκαιρι" σε μελοποιηση του Παπαδημητριου

mickey είπε...

Κι επειδή post δεν είναι μόνο το κείμενο, αλλά και οι φωτογραφίες, να αποδώσω τα εύσημα στον Ν.Δ. για την εξαιρετική δουλειά του ως φωτογράφου. Μου άρεσαν και άλλες φωτογραφίες από τα προηγούμενα post, αλλά εδώ νομίζω πως είναι διάχυτη η αίσθηση του επαγγελματισμού. Εκφραστικές και ολοζώντανες - θαρρείς πως θα σου μιλήσουν. Η αγαπημένη μου είναι η προτελευταία με την κοπέλα μόνη της ΚΑΙ για την απαθανάτιση της έκφρασης ΚΑΙ για την ανάδειξη της ομορφιάς της - είναι υπέροχη κι ας προτιμώ γενικά τις ξανθιές ;)

takis vasilopoulos είπε...
Αυτό το σχόλιο αφαιρέθηκε από έναν διαχειριστή ιστολογίου.
resident είπε...

georgia Είμαστε μια ωραία οικογένεια απόψε,μεταξύ μας...Μα πού πήγαν οι υπόλοιποι;
Τι θα λεγατε αν καποτε συναντιοταν τα μελη αυτηs tηs ωραιαs οικογενειαs?Ετσι θα χαλαγαν τα πραγματα.ε?(Ασχετο με το θεμα.Ετσι κι αλλιωs vομιζω οτι αυτο το ποστ δεν μπορει να λαβει και πολλα σχολια).

takis vasilopoulos είπε...

Αχ γεωργία μ. τι μου θυμισες με το Mονογραμμα....πόσοι ανθρωποι έχουμε συνδιάσει αυτό το ποιήμα με κάποιον έρωτα ή την απώλεια του.Προτείνω και την απαγγελία του << μονογράμματος >> με την ιουλίτα Ηλιοπούλου και τον θεοδωράκη.Αν και ο καθένας θα έχει την δική του προσωπική μουσική ( των συναισθημάτων του ) για αυτό το ποιημα ,η μουσική του θεοδωράκη είναι καταπληκτική.
Για τον ελύτη εχω διαβάσει και το δοκίμια 1 του Νικου Δήμου που είναι αποκλειστικά αφιερωμένο σε αυτόν.
Εχω αγοράσει τα άπαντα του ελύτη που κυκλοφόρησαν πριν κάποια χρόνια,εκτος απο το μονόγραμμα αγαπώ και πολλα άλλα κυρίως αποσπάσματα όπως το παρακάτω απόσπασμα απο τη Μαρία νεφέλη ( για να το καταλάβω έβαλα μια φίλη απο τα γερμανικά να μου το μεταφράσει )....
... << ειμαστε το αρνητικό του ονείρου
γιαυτο φαινόμαστε μαύροι και ασπροι
και ζούμε τη φθορά
πάνω σε μιαν ελάχιστη πραγματικότητα.Ομως Das Reine Kυρίες και Κύριοι
kann sich nur darstellen im Unreinen und versucht Du das Edle zu geben ohne Gemeines
so wird es als das Allerunnaturlichste λέει αυτος που εδέησε να διαβεί τα επάνω μονοπατια

Και κάτι πρέπει να ήξερε. >>

Νικο Δήμου μπορείς να μεταφράσεις αν γίνεται αυτό το κομμάτι γιατι η μετάφραση της φίλης είναι στο περίπου,και κάτιο άλλο ,αυτό το χωρίο στα γερμανικά είναι κάποιου άλλου γνωστού ή του ελύτη?

Για την τέχνη της φωτογραφίας δεν γνωρίζω πολλά,θα πώ ότι μου αρέσει η πρώτη και η προτελευταία,μου βγάζουν μια νοσταλγία και μια γλυκιά μελαγχολία.

ΝΔ έχεις γράψει σχετικά με την Κική Δημουλα και τη φωτογραφία..Εβαλα και ακούω να απαγγέλει το << φωτογραφία 1948 ..... Φαίνεται απο τη ζωή μου,ζωή περασε κάποτε!! >> .... πόσον θα ήθελα να κάνει μια επανέκδοση το << στην τετράγωνη νύχτα της φωτογραφίας >> αλλά να συνοδεύεται απο φωτογραφίες της ποιήτριας που θα έχετε τραβήξει εσεις...

raffinata είπε...
Αυτό το σχόλιο αφαιρέθηκε από τον συντάκτη.
Caesar είπε...

"Οι κακοί ποιητές τρέφονται από τα γεγονότα, οι μέτριοι από τα αισθήματα και οι καλοί από την μετατροπή του τίποτα σε κάτι." ! Οδ. Ελύτης

takis vasilopoulos είπε...

Προς cha.gianakopoulos
Σας ευχαριστώ πολύ

aspic είπε...

Άσχετος από ποίηση και χωρίς να έχω την ανάλογη παιδεία,ελπίζω να μήν με παρεξηγήσετε άν πω,ξεσηκώνοντας λίγο και τον γεράσιμο κακλαμάνη,πως βρίσκω τον ελύτη πολύ φολκλορικά μετεωρολογικό,προσηλωμένο σε φυσικά,γεωγραφικά και κλιματολογικά χαρακτηριστικά του τόπου,λές και απευθύνεται σε αλλοδαπούς τουρίστες που πρόκειται να μας επισκεφθούν.
Θάλλασες,ηλιοβασιλέματα,λουλούδια των αγρών,ανοιξιάτικες βροχούλες,βλάχοι και βλαχούλες και γραφικοί παπάδες,αγριοκάτσικα και κοπανιστή,μαζί με το φώς,τα νησιά και άλλα πολλά,είναι αυτά που θα πρέπει απαραιτήτως να δούν όταν έλθουν στην ωραία μας χώρα.


Άσχετος επίσης και απο κριτική ποίησης και χωρίς να έχω και την ανάλογη παιδεία ,ελπίζω να μήν με παρεξηγήσετε πάλι,άν πώ πώς βρίσκω το κριτικό κείμενο του δήμου για την ποίηση του ελύτη,την ''μαγεία'' που μας παραπέμπει δηλαδή,σάν την διαφήμηση του μάζντα έρ έξ οκτώ,που έχει δυνατό και οικονομικό κινητήρα,καλό κράτημα και άψογη συμπεριφορά και προτείνετε βεβαίως για αγορά.


Τέλος άσχετος και από φωτογραφία και χωρίς και πάλι να έχω την ανάλογη παιδεία,βρίσκω αναξιόπιστες τις επαγγελματικές νίκον που φαίνεται να μήν αξίζουν τα λεφτά τους.
Πάντα πρέπει να έχουμε μιά φθηνή πένταξ ή μιά κόντακ στην κωλότσεπη για ώρα ανάγκης.
Σώζει τα πράγματα.
Για αυτό σχετικοί και άσχετοι,με ανάλογη παιδεία ή όχι, ελπίζω να μήν κακιώσατε,το ίδιο και εσεις κύριε δήμου,με τα σχόλιά μου και απλώς χαμογελάστε στον φακό να δείτε το πουλάκι.
Κλίκ!

houlia είπε...

Oταν ανοιξα το σαιτ του ΝΔ σημερα να "τσεκάρω" το ξανακλεισα γιατι νόμιζα οτι κατα λαθος ειχα μπει σ'ενα απ' τα δικά μου αρχεια.Ναι, πρέπει να εξομολογηθω, οτι ειχα αποθηκευσει, πολλαπλώς εκτυπωσει,τροποποιησει και ποικιλοτρόπως χρησιμοποιήσει-οχι δημοσιεύσει για να μην παρεξηγηθώ-αυτές τις φωτογραφίες καιρό τωρα που τις είχα ανακαλύψει στο σαιτ του Νικου.Τότε είχα μείνει εκθαμβη!"Οπως όταν κοιτας αιγιοπελαγιτικο τοιχο καταματα".Οπως νοιωθω να με διαπερνα μια αυρα κάθε φορά που ακουω ή διαβαζω το Μονογραμμα-να σαι καλα Γεωργια-ξερω οτι ειναι ο αγαπημενος σου-που το θυμάσαι τοσο καλά κ το παραθετεις-

Caesar είπε...

"O άνθρωπος δεν είναι ποτέ τόσο μεγάλος ή τόσο μικρός όσο οι έννοιες που συλλαμβάνει, από τον Άγγελο, αρχινώντας ίσα με τον Δαίμονα"
Οδ. Ελύτης

houlia είπε...

ΝΔ said: "Η ανάσα σου κόβεται από την ευτυχία τής σωστής λέξης"

Σας έχει συμβει ποτέ?
Νομίζω οτι κυριολεκτει!

takis vasilopoulos είπε...

Επίσης ένα άλλο θέμα είναι οι αναλύσεις που κυκλοφορούν για τα ποιήματα....μια φίλη που γράφει υπέροχα ποιήματα είναι κατα,μου λεει πως θέλει να έχει την δική της οπτική απο το ποιήμα ,τη δική της μουσική...Παρόλο που την καταλαβαίνω δεν συμφωνω...για παράδειγμα το << άξιον εστι >> για να το καταλάβει ένα παιδι της ηλικίας ( 21 ) μου με νορμάλ γνώσεις είναι δύσκολο.Κατα τη δική μου άποψη κάλο είναι να διαβάσουμε ένα ποιημα πολλες φορές,να το αφήσουμε να μπει μέσα μας και μετα να ρίξουμε και μια ματιά στην ανάλυση,με κριτική διάθεση.Ισως μας βοηθήσει κάποιες φορες....

@aspic1 Tουλάχιστον είστε σχετικός σε κάτι:στην αυτογνωσία!

houlia είπε...

Δεν υπαρχει τεχνική για την ποίηση.
Δεν υπαρχει κριτική για την ποίηση.
Και όποιος πιστεύει κάτι τέτοιο, παραμένει αθεράπευτα ορθολογιστής.
Και όμως η ποίηση ενσωματωνει τη μουσική,τα μαθηματικά,τη φιλοσοφία που όλα όμως τιθασσεύονται απ τους δικούς της αλγόριθμους.Ειναι ένα παιχνίδι,αλλοτε χαριτωμένο κ αλλοτε αδιάφορο.Εχει όμως παιδευτική δραση για τον ποιούντα κ τον αποδεκτη,αρκει να "ανοιγει πολύ η καρδιά για να ακούσει"...

Pavlos είπε...

Δεν μπορώ να πω ότι μου αρέσει τρομερά ο Ελύτης.

Το Μονόγραμμα μου αρέσει πάρα πολύ (ειδικά το απόσπασμα που παρατέθηκε από τον Jacobo) . Όπως επίσης αρκετά κομμάτια από το "Άξιον εστί" με κάνουν να αισθανθώ "δέος" [παρότι δεν με ενθουσιάζει ο χριστιανικός χρωματισμός του].

Και διάφορα άλλα ποιήματα όπου μιλάει για τη θάλασσα, μου αρέσουν.

Αλλά είναι και αρκετά που δε μου λένε σχεδόν τίποτα, ενώ π.χ. αυτό δε συμβαίνει με τον Καβάφη. Δε θέλω να μειώσω την αξία του - εξαιρετικός ποιητής ήταν. Απλώς, φαντάζομαι, δεν μπορεί να αρέσει ο καθένας το ίδιο σε όλους ανεξαιρέτως :-) Τι να πω, ίσως είμαι μικρός ακόμη και να αλλάξω γνώμη αργότερα.

Jacobo - το έχω κάνει και εγώ αυτό με τις αναγνώσεις και τα CD - είναι όντως πολύ ωραίο να τα ακούς :)

ΝΔ - οι φωτογραφίες εξαιρετικές. Πολλές φορές αρκεί και μια απλή μηχανή με ένα απλό φακό για να τραβηχτούν υπέροχες φωτογραφίες

houlia είπε...

Ναιgeorgia μου το εχεις αναφερει κάποτε που διόρθωσες κάποια προχειρη αναφορα που ειχα κάνει σ αυτον"κι ωστόσο λάμπει!"

Dormammu είπε...

Καλησπέρα σε όλους. Υπάρχουν σχήματα φτιαγμένα από φως. Ο Ελύτης τα περιέγραψε με λέξεις… (Συγνώμη, ελπίζω να μην ακούγομαι σαν τον Σαλτάρω σήμερα…) : )))

invent... είπε...

Οι φωτογραφίες ωραιότατες.

Το μόνο που θα 'θελα να συνεισφέρω εδώ πέρα, για όποιον τυχόν δεν το γνωρίζει, είναι η πληροφορία για το ημερολόγιο "2006 με τον Ελύτη", εκδ. Ύψιλον, σε καλλιτεχνική επιμέλεια της Ιουλίτας. Για κάθε ημέρα, έχει ένα απόσπασμα από (κυρίως) πεζά του Ο.Ε., που σχετίζεται με κάποια επέτειο "ιστορικών και καλλιτεχνικών γεγονότων" της ημέρας. Επίσης έχει και κάμποσες χαρακτηριστικές φωτογραφίες του ποιητή, καθώς και κανα-δυο ζωγραφιές του. Αν και έχω σχεδόν όλες τις ποιητικές συλλογές του Ο.Ε., βρήκα αυτό το ημερολόγιο πολύ ωραίο και χρήσιμο. Με βολεύει να ξεσηκώνω ταχέως ελυτοτσιτάτα για το blog μου! Τέλος, αυτό το ημερολόγιο θα μπορούσε να είναι μια ωραιότατη εισαγωγή στον κόσμο του Ο.Ε, για όσους δηλώνουν αδαείς.

houlia είπε...

Αν και δεν υπαρχουν κανόνες-υπαρχουν φυσικά οι ρυθμοι,οι τασεις,το μετρο κλπ-εν τούτοις απαιτει βαθειά εξοικείωση με τη γλωσσα,τις καταβολές και την ιστορία της,καθως και τις πολιτιστικές ιδιαιτερότητες τής εποχής...Γι αυτό η πληθωρα των "ποιητων" που ξεφυτρωνουν καθημερινά μόνο κατ όνομα μπορουν να χαρακτηριστουν έτσι.Αυτό βέβαια δεν τους αφαιρει το δικαίωμα να παιζουν,αλλά ας εχουν συναισθηση της πραγματικότητας.Ετσι αφελώς θεωρω οτι γραφω κ εγω, αλλά συνεχίζω να πιανω τα πινελα μου και να γράφω.
Οταν ομως αντικρύζεις Ελύτη- αν σου πάει δηλ,γιατι δε συμβαινει σε ολους-θαμπωνεσαι προς στιγμήν και συνεχιζεις να ονειρεύεσαι..

Nikos Dimou είπε...

Είδατε φίλοι πως μας αδερφώνει η ποίηση!

Είναι ενδιαφέρον πως ο Ελύτης δεν ήξερε Γερμανικά - όμως είχε μία περίεργη μεταφυσική σχέση με τον Hoelderlin - με έβαζε να του διαβάζω και να του μεταφράζω στίχους. Επίσης με τον Novalis.

Αυτά που λέει ο Γεράσιμος Κακλαμάνης είναι τα κλισέ και τα στερεότυπα για Ελύτη. Ο ίδιος μισούσε όταν τον έλεγαν ποιητή του Αιγαίου, κλπ. Ο μεγάλος, βαθύς Ελύτης είναι στις εσωστρεφείς συλλογές του: 6+1 Τύψεις για τον Ουρανό, το Φωτόδεντρο, Ημερολόγιο ενός Αθέατου Απριλίου, και Ελεγεία της Οξώπετρας. Όλα αυτά όπως και η Μαρία Νεφέλη και τα 3 Ποιήματα με σημαία ευκαιρίας - δεν έχουν σχέση με το φολκλόρ του Κακλαμάνη.

Στο site μου, στα δοκίμια, υπάρχουν αρκετές μελέτες για τον Ελύτη - αλλά αν κάποιος ενδιαφέρεται για την ποιητική χρήση της γλώσσας ας διαβάσει Ένα Παραμύθι για την Ποίηση. Είναι μια εισαγωγή.

houlia είπε...

To αγαπημένο νησί του Ελύτη ήταν η Σικινος.Καποτε την επισκεφτηκα για να το νοιωσω...Κι εκει αναλογίζεται κανεις "οπως μες στον απέραντο ουρανό, το ξαστερο συναίσθημα".Εχει ενδιαφέρον να περπατας τους δρόμους ενός καλλιτέχνη.Τους φυσικούς και τους πνευματικους.Εκει τον αφουγκράζεσαι καλύτερα!

Το ημερολογιο Γιαννη Βλιωρα, το επιμεληθηκε πραγματι η Ιουλιτα.Εχεις αναρωτηθει ποτε γιατί αυτή η κοπέλα παρεμεινε παντα τοσο διακριτικα-σιωπηλά στο πλαι του?
Ισως κάποτε θα εχει ενδιαφερον να παρατηρουμε κ τους συντρόφους τους...Διάβασα πρόσφατα ενα εργο της γυναικας που αγαπούσε ο Νίτσε(μου διαφευγει το ονομα)-πολύ ενδιαφερον!

Dormammu είπε...

Ο μοναδικός τίτλος που θα άρεσε- πιστεύω- στον Ελύτη ήταν Παγανιστής. Όσα περιέγραψε με την ποίηση του, δεν μπορούν να γίνουν κατανοητά με καμία άλλη μορφή λόγου ή τέχνης.
@Houlia: Λου Σαλομέ….

invent... είπε...
Αυτό το σχόλιο αφαιρέθηκε από έναν διαχειριστή ιστολογίου.
Takis Alevantis είπε...

Αφιερωμένο ειδικά σε Μουσουλμάνους και άλλους κακομοίριδες φανατικούς ... και σε έλληνες μικρούς ήλιους και σε Νίκους Δήμους και νικοδημόπουλα ...

Πολλά δε θέλει ο άνθρωπος
να 'ν' ήμερος να 'ναι άκακος
λίγο φαΐ λίγο κρασί
Χριστούγεννα κι Ανάσταση
κι όπου φωλιάσει και σταθεί
κανείς να μην του φτάνει εκεί

...
Όπου μαυρίλα κλώθεται και γνέθεται
Ήλιοι μικροί γενείτε κι όλο αλέθετε
Σ' ευλογημένη μέρα βγάζει το κακό
σε δημοσιά πλατιά το στενοσόκακο
Κι είναι στη σκοτεινιά και στην ερήμωση
όπου ριζώνει κι ευωδιάζει η θύμηση
Ρίζα πικρή μου ρίζα και κρυφή πηγή
δώσε την περηφάνια πάρε την οργή

Σ' όλα τα σπίτια σ' όλα τα παράθυρα
δάφνες και κουμαριές και φοινικόκλαρα
Σ' ένα μακρύ τραπέζι κόκκινο κρασί
νέοι και γέροι κι άντρες ξεμανίκωτοι
Πάρτε μεράκι φλόγα λόγο μάλαμα
πάρτε μικρό λαγούτο πάρτε μπαγλαμά
Ν' αρχίσει το τραγούδι ν' ανεβεί ο καημός
να πάρει και να δώσει ο νους κι ο λογισμός
Τι με το «χα» και με το «νο» και με το «νται»
όλα του κόσμου τ' άδικα ξε-χά-νο-νται
...

(από το Ο Ήλιος ο Ηλιάτορας)

Μαύρος Γάτος είπε...

Νά'μαι κι εγώ...

"Μετά η ζωή δεν είναι ίδια"....

Πόσο οι παραστάσεις, τα ακούσματα και τα διαβάσματα μας, μάς επηρεάζουν...

και η ζωή, όταν δέχεται επιρροές από ποιητές σαν τον Ελύτη, γίνεται τόσο γλυκιά...

Σαν να λούζεται με νέα, άγνωστα ως τότε, χρώματα.

Καληνύχτα σε όλους
Σ;)

invent... είπε...

georgia.m σωστά μιλάς. Αναφέρομαι όμως σ'αυτούς που δηλώνουν άσχετοι γενικά με την ποίηση. Πού ξέρεις; Η πρακτικότητα και η αμεσότητα της καθημερινής συσχέτισης θραυσμάτων από κείμενα του Ελύτη (τα οποία έχουν, ομολογουμένως, ανθολογηθεί με μεγάλη ακρίβεια και προσοχή από την Ιουλίτα Ηλιοπούλου) με τις επετείους της ημέρας, ίσως τους δελεάσει!

houlia είπε...

Ενας αγαπημένος φιλος "φιλοσοος"- και όχι μόνο-που εχει αποσυρθει στα βουνα για να γράψει τη φιλοσοφική διατριβη του, μου έλεγε, ότι ποίηση δεν είναι αυτό που συχνά κάνουν οι άνθρωποι να καταγράφουν σε χαρτί τα συναισθήματά τους.Ποίηση και τέχνη είναι να μπορεις να δημιουργήσεις από το τίποτα κάτι.
Και τότε δεν το κατάλαβα.Αλλά όσο αφήνω τον εαυτό μου ελευθερο...το'ακούω' ακόμα καλύτερα.
Γιατί εμεις εχουμε συνηθησει να μιμουμαστε, να αποστηθίζουμε, να καταγράφουμε περιγραφικά...Δεν πρέπει να ηταν αυτό που εκανε ο Ελύτης.Μεσα απ'το 'τιποτα' αναδυόταν η εμπνευση!Η καθαρή!

Nikos Dimou είπε...

H ιστορία των συντρόφων του Ελύτη είναι η ιστορία της ποίησής του... η Μαρίνα των Βράχων είναι η Μαρίνα Καραγάτση και το Μονόγραμμα (Μ.Κ.) γράφτηκε για την πολύ προικισμένη (και πεντάμορφη στα νειάτα της) Μαριαννίνα Κριεζή. Η Ιουλίτα εμφανίζεται περαστική στα τελευταία ποιήματα - όχι δεν είναι η Μαρία Νεφέλη.

Έχετε δίκιο γυναίκες να λατρεύετε τον Ελύτη - γιατί κι αυτός μέσα από το "αιώνια θηλυκό (ewig weibliche του Goethe) έζησε και δημιούργησε.

Να πω δυο λόγια και για τον Τάκη Χόρν. Ήταν ίσως ο μεγαλύτερος ηθοποιός που ανέβηκε στην Ελληνική Σκηνή - ένας άνθρωπος που ξεχείλιζε ταλέντο, αλλά και καλλιέργεια και ευαισθησία. Θεέ μου - πόσο εφήμερη η τέχνη του! Όσοι δεν τον είδαν στην σκηνή θα τον θυμούνται από κάτι ταινίες που δεν αποδίδουν ούτε το 10% του ταλέντου του.

Nikos Dimou είπε...

manos m:
"Ποια ειναι η γνωμη σου για τους 5 πρωτους ποιητες (η ποιητριες, μην ξεχναμε και την Δημουλα..) σημερα;"

Νομίζω η ίδια. Καβάφης Ελύτης (οι δύο αντίθετοι πόλοι) Σολωμός, Σεφέρης, Κάλβος. Ίσως τους έκανα έξη για να προσθέσω την Δημουλά. Αν και υπάρχουν πολλοί υποψήφιοι για την θέση της.

Φυσικά όλες αυτές οι αξιολογήσεις είναι επιπόλαια παχνίδια - και πλήρως υποκειμενικές.

invent... είπε...

@houlia
Αυτό ακριβώς υποστήριζα στο post του Ν.Δ. για την Αλίκη πριν κάμποσες μέρες, απαντώντας σε καποιο σχόλιο της belle νομίζω, η οποία έλεγε πως η συγγραφή είναι μια απομίμηση ζωής -και για να περάσεις "απέναντι" πρέπει να μην στηρίζεσαι στα δεκανίκια της ποίησης κλπ κλπ. Το επαναλαμβάνω κι εδώ, με άλλα ίσως λόγια (ούτως ή άλλως δεν θυμάμαι ακριβώς τι είχα γράψει):
Ένα ωραίο, εμπνευσμένο ποίημα δεν είναι περιγραφή ενός όμορφου / ενδιαφέροντος / ή ό,τι άλλο κομματιού ζωής. Είναι το ίδιο ένα κομμάτι ζωής, που μπορεί να είναι ισάξιο με ένα λουλούδι, μια καλή πράξη, μια μυστήρια ματιά. Έχει σχεδόν φυσική υπόσταση. Και πηγάζει από το τίποτα, όπως λες, δηλαδή από όλα, λέω εγώ...

Όσο για τις συντρόφους των ποιητών, ε, σίγουρα έχει ενδιαφέρον να παρατηρείς τι παίζει, αν και δεν το θεωρώ απαραίτητο για την κατανόηση του έργου τους. Έχει πάντως (προφανώς) τη σημασία του για την κατανόηση του ίδιου του ποιητή, ως ανθρώπου.

Ν.Δ. ευχαριστώ για τις πληροφορίες των "Μαρ(ιαν)ίνων". Δεν τις ήξερα. Αλήθεια, μήπως ξέρεις αν υπήρχε στη ζωή του κάποια Ελένη; Χρόνια έχω αυτή την απορία.

Πολύ ωραία απόψε η συζήτηση, γαμώτο - κρίμα που πρέπει να την κάνω. Αύριο πάλι. Καληνύχτα!

Dormammu είπε...

Για τις γυναίκες στην ποίηση: Εκτός από τον Ελύτη μπορώ πρόχειρα να θυμηθώ ότι και στον Γκαίτε, κορυφαία θέση κατέχει η Μαργαρίτα- η πρώτη του αγάπη…. Είναι τυχαίο?
Είναι έμπνευση.. Απο την μικρή πόρνη απο την Σίκινο, έως και την Μαρία Νεφέλη....

houlia είπε...

@Γιαννη Βλιωρα
Αυτο το "τίποτα" το σκεφτομαι πολύ καιρό τώρα...και υπαρχουν μόνο στιγμές που διαισθάνομαι μια αλλαγή.Δεν το εχω κατανοήσει ακόμα.Δεν ξέρω αν είναι το"ολα"που εξηγεις...
Πάντως η ποίηση σίγουρα υπάρχει παντου.Μπορεις να ζεις,να ξυπνας, να σκεφτεσαι, να εργαζεσαι, να κοιμασαι ποιητικά...Εδω και αλλού!Να παίζεις με άλλα λόγια αδιάλειπτα με τις λεξεις, τις εικόνες, τα χρώματα...Να ονειρεύεσαι"ονειρα κ όνειρα,στα γενεθλεια των γιασεμιών.νύχτες και νύχτες στις λευκές αυπνίες των κύκνων".
Τότε ζεις στο επεκεινα, στο ζητούμενο..

άσκεπος είπε...

@Γιάννη Βλιώρα:
"ich hab' Mein Sach' auf Nichts gestellt"
Max Stirner (Caspar Schmidt).
Η συζήτηση είναι πάρα πολύ μεγάλη. Άνοιξες τους ασκούς του Αιόλου. Η άποψή μου, πάντως, είναι ότι όσο και να ψάχνεις για "λογικές βάσεις" και ΜΙΑ συγκεριμένη ΟΥΣΙΑ, ένα τελικό ΝΟΗΜΑ, δεν.... Ας κρατήσουμε τουλάχιστον το λυρισμό ή αυτόν τον αισθησιασμό του Ελύτη.
ΝΔ, αυτό που βρήκα πραγματικά συγκλονιστικό, είναι ότι στο post σου υπήρχε έντονη η μυρωδιά του θανάτου, όπως και στο εξαιρετικό παραμυθάκι που μας παράπεμψες.

aspic είπε...

Ο Νίκος Δήμου γράφει στο ένα παραμύθι για την ποίηση:
'' 14. Έτσι δεν κόπηκαν οι λέξεις.

Εδώ τελειώνει η ιστορία του Τέλη με τις κομμένες λέξεις. Τι συνέβη παρακάτω δεν το ξέρω ούτε εγώ – γιατί τα τελευταία που σας έγραψα έγιναν μόλις τώρα και ό,τι άλλο είναι να γίνει, θα γίνει στο μέλλον. Το μέλλον το γνωρίζουν μονάχα οι προφήτες κι εγώ προφήτης δεν είμαι.

Αυτό πάντως που ξέρω είναι πως οι λέξεις δεν κόπηκαν σε κομμάτια. Κι αυτό γιατί βοήθησαν ένας μεγάλος ποιητής, ένας καθηγητής φιλόλογος και μία ωραία κοπέλα που την έλεγαν Μαριάννα. ''




Άσχετος με τις προφητείες είμαι βέβαια και καμμιά αναλογη παιδεία της μαντικής δέν έχω,αλλά ελπίζω να μήν με παρεξηγήσετε κύριε Δήμου,άν πώ πώς ξέρω τι έγινε στο μέλλον με τον μικρό τέλη που τον βάφτισαν αριστοτέλη.

Ένα μεσημέρι λοιπόν μετά από δυό μήνες,ο τέλης γύρισε στο σπίτι από το σχολείο.
Περιέργως η πόρτα ήταν μισάνοιχτη και όταν μπήκε μέσα δέν βρήκε κανέναν να τον περιμένει.
Προχώρησε στην κουζίνα και εκεί που θα έπρεπε ήδη να ήταν σερβιρισμενο το ζεστό φαγητό του και η μητέρα του να τον περίμενε με το συνηθισμένο φωτεινό της χαμόγελο,τώρα απλώς είδε τον ρά να μυρίζει μερικά σκόρπια υπολλείματα από το πρωινό.
Φώναξε δυό τρείς φορές μητέρα και μετά κάθισε στην καρέκλα του τραπεζιού χαιδεύοντας στο κεφάλι τον ρα που καθόταν ήσυχος τώρα μπροστά του,ενώ ο στραβίνσκυ ήλθε και κουλουριάστηκε στα πόδια του.
Έκανε ένα γύρο την ματιά του στην κουζίνα,κοίταξε για λίγο τα ζώα παραξενεμένος από την ασυνήθιστη ηρεμία τους και μετά στράφηκε στο ρολόι.
Τότε ένοιωσε κάτι να τον παγώνει και σχεδόν ταυτόχρονα χτύπησε το τηλέφωνο.
Ήταν ο πατέρας του.Με άρυθμη,σιγανή φωνή,του είπε πώς θα περάσει να τον πάρει ο θείος του για να έλθουν στο νοσοκομείο της σωτηρίας.
Τίποτα άλλο.
Μόνο αυτό.


Στεκόταν πάνω από την μητέρα του,προσπαθώντας να διακρίνει μιά κίνηση,ένα τρεμόπαιγμα στα χείλη,μιά σύσπαση στα μάγουλα,ένα τρίξιμο στα δόντια,ένα τίναγμα στα χέρια ή στα πόδια.
Μάταια όμως.Μόνο η βαριά αργή αναπνοή της υπήρχε.
Οι γιατροί είχαν πεί πώς σε αυτού του τύπου τα ισχαιμικά εγκεφαλικά από ανεύρυσμα,ποτέ κανείς δέν ξέρει πώς,πότε και άν επανέλθει κάποιος.
Τις επόμενες μέρες,μετά το σχολείο πήγαινε στην σωτηρία,όπου και έμενε εκεί μέχρι αργά το βράδυ,πολλές φορές μέχρι και την άλλη μέρα το πρωί που θα ξαναπήγαινε σχολείο.
Και πάντα εκεί δίπλα στην μητέρα του,με την ματιά του ακίνητη πάνω της,προσπαθώντας να διακρίνει μιά κίνηση.Μιά γαμημένη κίνηση,κάπου.
Μιά κίνηση μόνο.
Τίποτα άλλο.



Οι μέρες περνούσαν.
Τώρα είχε πάρει και βιβλία του αγαπημένου ποιητή μαζί του,το μονόγραμμα,το μαρία νεφέλη και άλλα.Και έτσι όπως διάβαζε με ακουμπισμένο το βιβλίο πάνω στο κρεββάτι της,νόμιζες πώς προσεύχονταν στην αγία ποίηση,στον ποιητή των αγγέλων ελύτη,για αυτήν.
Και σε κάθε στροφή,σήκωνε την ματιά του,πάνω της.
Σε κάθε στροφή.
Μόνο την ματιά του.



Τώρα ερχόταν και η μαριάννα αρκετές ώρες και τον συντρόφευε.
Διάβαζαν ποίηση ψιθυριστά ο ένας στον άλλο.
Πολλές φορές,έρχονταν και οι φίλοι του,ο γρηγόρης και ο περικλής,συχνά και ο φιλόλογος ο χατζηδημητρίου.
Δέν μιλούσαν μεταξύ τους.
Τι να πούν.
Μόνο διάβαζαν ποίηση.
Μόνο αυτή.


Και τα βράδυα που έμενε μόνος του συνέχιζε να διαβάζει.
Αυτός,η ασάλευτη μητέρα του στο κρεββάτι και αυτή η απέραντη,πηχτή σιωπή που κατέκλυζε τα πάντα.
Έτσι πέρασε αρκετός καιρός,μέχρι που ένα βράδυ,δυνατές κραυγές και ουρλιαχτά,έκαναν τις τρείς νοσοκόμες και την προισταμένη του θαλάμου να τρέξουν στο δωμάτιο που ήταν ο τέλης και η μητέρα του.
Βρήκαν αυτόν, τον τέλη,να κλαίει δυνατά με ακουμπισμένο το κεφάλι στο στήθος της μητέρας του.
Ακατάληπτοι ήχοι βγαίναν απ το στόμα του.Όχι λόγια,όχι στίχοι,μόνο φθόγγοι.
Μπ....ντ....νννν.....γκγκγκ...
Μόνο αυτοί.

Δέν έμαθε άν αυτοί οι ήχοι ήταν λεκτική οικονομία,ούτε έμαθε ποτέ γιατί τους έβγαλε.
Αυτό που έμαθε,ήταν ότι επιτέλους έκλαψε και μπόρεσε να δεί κατάματα τον θάνατο.
Δέν μίσησε την ποίηση που δέν τον βοήθησε,απλώς τώρα δέν την διάβαζε τόσο συχνά.
Είχε κάνει τον μεγάλο κύκλο πιά.
Τα πράγματα τώρα για αυτόν ήταν και βαγόνια και άστρα και δέν ήταν ούτε βαγόνια ούτε άστρα.
Τα πράγματα ήταν το ταξίδι από τα βαγόνια στα άστρα.
Ήταν αναπνοές.
Μόνο αυτές.
Και αυτός ήταν ο αριστοτέλης που τον φωνάζαν τέλη.
Τώρα δέν είχε ανάγκη να διαβάζει τόσο συχνά ποίηση.
Γιατί τώρα δέν ζούσε στην ποίηση,παρά η ποίηση ζούσε σε αυτόν.




Έτσι συνεχίστηκε λοιπόν η ιστορία του τέλη κύριε Δήμου,πράγμα που σημαίνει πώς άς έχουμε πάντα μιά φθηνή κοντακ μαζί μας.
Θα μας δώσει λύσεις εκεί που η ακριβή νίκον δέν θα μπορέσει.
Πράγμα που σημαίνει,πώς δέν λέω πώς έχει δίκιο καλά και σώνει ο γεράσιμος κακλαμάνης,αλλα πώς τους ποιητές,όταν αυτοί ει΄ναι ποιητές όντως,δέν θα πρέπει απλώς να τους ακολουθούμε και να τους λατρεύουμε,όπως κάνει η πλειοψηφία των μπλογκεράδων εδώ μέσα,αλλά απεναντίας θα πρέπει να τους σκοτώνουμε και να τους καταστρέφουμε.
Να ανοίγουμε διάλογο μαζί τους δηλαδή.
Αλλοιώς θα καταντήσουμε να αποστηθίζουμε ελυτοτσιτάτα,όπως έγραψε καλός μπλογκεράς εδώ μέσα.
Γιατί ο πόνος μας είναι δικός μας και πρέπει να τον διαπραγματευτούμε σκληρά μαζί τους.
Και για αυτο εξάλλου υπάρχουν οι ποιητές.Για να διαπραγματευόμαστε τον θάνατο μαζί τους.
Για αυτό και τους αγαπάμε,για αυτό θα πρέπει να μας αγαπάνε και αυτοί.
Αλλοιώς θα μείνουμε έτσι ανήμποροι να τους διαβάζουμε απλώς στο κρεββάτι με την ασάλευτη μητέρα μας.
Και είναι αβάσταχτη αυτή η σιωπή.
Αβάσταχτη για να την αντέξουμε.


ΥΓ Ευχαριστώ takis vasilopoulos που μου είπες ότι έχω αυτογνωσία (άν και είσαι υπερβολικός βέβαια στα καλά σου λόγια).
Αυτό δέν είναι το ζητούμενο τελικά για όλους μας;

drzttzuerd είπε...

Στο τελευταίο μέρος της "ασκητικής" του ο Καζαντσάκης παρομοιάζει το σύμπαν με ένα δέντρο από φωτιά και αναφωνεί: "Ανάμεσα από τους καπνούς κι από τις φλόγες, αναπαμένος στην κορυφή της πυρκαγιάς, κρατώ αμόλευτο, δροσερό, γάλήνιο τον καρπό της φωτιάς, το Φως!". Έτσι κι ο Ελύτης, μέσα στα διάφανα κλαδιά του δικού του φωτόδεντρου, συνάζει κάτω από τη φλογισμένη σκιά του όλα όσα έχει αγαπήσει. Το καθήκον του ποιητή έχει πει, είναι "να ρίχνει σταγόνες φωτός στο σκοτάδι",
Το 'πε και το 'κανε!!

aspic είπε...

hra,επιτέλους και κάποιος που συμφωνεί,γιατί με είχε πιάσει η απογοήτευση πιά εδώ μέσα.
Πάντως άν αισθάνεσαι την μελωδία και τους ρυθμούς μέσα σου,τότε,επιστημονικά άς πούμε,ανήκεις στην κατηγορία αυτών που έχουν δημιουργικό (ποιητικό) εγκέφαλο.
Αισθάνεσαι δηλαδή την διαδρομή ανάμεσα στα βαγόνια και στα άστρα του δήμου,ή την ανάσα,από την συστολή του θανάτου (ήχοι και φθόγγοι) στην διαστολή της ζωής (γλώσσα).
Σε αυτή την περίπτωση να την ψάξεις τη δουλειά λοιπόν, ποιητικά,πεζά,μουσικά,θεατρικά,ή ότι άλλο από τις καλλιτεχνίες σε ενδιαφέρει (άν σε ενδιαφέρει βέβαια).
Και μήν σε νοιάζει που δέν θυμάσαι λέξεις.Αυτό θα σου προκύψει με την ενασχόληση και την δουλειά.
Και ο ελύτης,από ότι έλεγε και ο ρένος αποστολίδης,στην αρχή δέν ήξερε την τύφλα του.
Σιγά σιγά και με δουλειά απόκτησε όλη την μαστοριά του στην γλώσσα.
Και οι άλλοι εδώ μέσα,όσοι αισθάνεστε μελωδία μέσα σας,αφήστε τον εαυτό σας να αναπνεύσει.
Αναπνεύστε βρέιιιιιιι.
Μήν βάζετε μανταλάκια στη μύτη.
Θα σκάσετε πιά!

Ανώνυμος είπε...

ένα τραγούδι για τον Ελύτη...σε Ποίηση...Τσακνή Διονύση...μόνο αυτό..πλέον...μόνο...

εκεί που μένουν οι νεκροί...στους τάφους και στα μνήματα...ένα θλιμμένο δειλινό με φέρανε τα βήματα...και είδα ένα δύστυχο γονιό...με σπαραγμό να κλαίει...κι ένα παιδί στο πλάι του...με πόνο να του λέει...πέσμου πατέρα μου γιατί όλοι Γιώργο Ορφανό με λένε...και γιατί σ' αυτό το μνήμα κάθε μέρα θες να κλαίμε...σ' αυτό το μνήμα το βαθύ...σε τούτον δω τον τάφο...βρίσκεται η μανούλα σου...στην πλάκα από κάτω...τότε πατέρα μου γιατί δεν ανοίγουμε τον τάφο...τη μανούλα να ξυπνήσω και να τη σφιχταγκαλιάσω...ΔΕΝ ζωντανεύουν οι νεκροί...καημένο που παιδάκι...γι' αυτό θα ζήσεις ορφανό κι εγώ χωρίς αγάπη...

blade runner είπε...

όχι τίποτε σημαντικό αυτό που θα πω εγώ σε σχέση με τον Ελύτη, αλλά η πρώτη μου επαφή μαζί του ήταν όταν πολλά πολλά χρόνια πριν η αγαπημένη μου φίλη Ν., μου χάρισε τη Μαρία Νεφέλη. Αυτή η φρασούλα, "ήταν χλωμή κι ωραία" απέδιδε ακριβώς την αγάπη που είχε στο γυναικείο φύλο συνολικά, ακόμη και στις εκπροσώπους του που κανείς (πάντα, αλλά σήμερα ακόμη περισσότερο) θα κατέτασσε με ευκολία στο περιθώριο της ομορφιάς. Κι αυτή η φρασούλα αποενοχοποίησε τότε κι εμένα προσωπικά, γιατί ποτέ ως τότε δεν είχα ακούσει ανδρικά χείλη να βρίσκουν όμορφη μια χλωμή γυναίκα. Ηταν σημαντικό αυτό για να μπορέσω να συνεχίσω απρόσκοπτα να καπνίζω μανιωδώς τα αγαπημένα μου - τότε - Camel και να τρώω τα νύχια μου νευρικά.

Epicuros είπε...

Κι εγώ άσχετος από ποίηση, καταθέτω την ομολογία μου στο τραπέζι αυτό. Τα μελοποιημένα του Ελύτη με συγκινούν μόνο από τη μουσική του Θεοδωράκη. Η μουσική είναι άλλο. Την λατρεύω και την κατανοώ. Λυπάμαι που δεν συμβαίνει το ίδιο με την αφαίρεση στις λέξεις. Προσπάθησα αλλά το τεχνοκρατικό μου υπόβαθρο με ωθούσε στην αναζήτηση της κυριολεξίας που στην ποίηση δεν υπάρχει! Κι απέτυχα! Κι άλλη μιά ομολογία: Η εντυπωσιακή ομορφιά της Ιουλίτας με έβαλε σέ σκέψεις σύγκρισης: Αλήθεια γιατί ο Ελύτης μπορούσε να συγκινεί μιά τέτοια καλονή κι όχι κι εγώ (που δεν έχω και την ηλικία του...). Κι η απάντηση βέβαια ήλθε αυτόματα: Γιατί ήταν ο Ελύτης! Καταθέτω, απλώς, την ακολουθία των σκέψεων όπως ακριβώς έγινε!

mickey είπε...

Καλημέρα σε όλους!

Δεν πρόλαβα να δω το σχόλιο της georgia.m στις 9:14μμ, καθώς ο Μορφέας ήθελε …αγκαλίτσες και δεν κρατιόταν! Γεωργία, σε παρακαλώ, μην περιορίζεις τους πνευματικούς μου ορίζοντες! Δε θέλω να …μυηθώ μόνο στην ποίηση, αλλά σε όλο το μαγικό κόσμο της λογοτεχνίας (που περιλαμβάνει φυσικά και αυτόν την ποίησης). Ψυχή δεν έχουν και τα πεζογραφήματα; Είμαι ένας βάρβαρος που αποζητά το φως το αληθινό (λέγε με Κόναν). Anyway, στο πνεύμα του παρόντος blog θα επιχειρήσω κι εγώ μια "ποιητική" πινελιά:

Ένα ιστολόγιο, σκόρπιες λέξεις
Σκόρπιες σκέψεις;

Στο μυαλό του ιστολόγου θε να μπούμε.
Μα …μπορούμε;

Στις λεωφόρους του δικτύου τριγυρνάμε
κι αρχινάμε:

Σχόλια, απόψεις, καταθέσεις
κι αντιθέσεις!

Μες στο δίχτυ κάποιος μόνος,
σχολιάζει.

Να ιστολογήσει δεν προφταίνει.
Δεν πειράζει…

Μες στην ποίηση θε να δει
τη "Μαγεία".

Μα στο τέλος μια θα βρει:
Τη ..Γεωργία!


Αφιερωμένο εξαιρετικά ;)

Nikos Dimou είπε...

Καλημέρα σε όλους!

Ευχαριστώ Aspic1 για την προέκταση του Παραμυθιού - δεν θα την έγραφα εγώ έτσι, αλλά είναι μία ενδιαφέρουσα κατεύθυνση.

Έχω μικτές απόψεις για την μελοποίηση σημαντικών ποιητών. (Οι ασήμαντοι κερδίζουν) Μπορεί να τους φέρνει πιο κοντά σε ένα ευρύτερο κοινό, αλλά καταστρέφει την μουσική του ίδιου του ποιήματος - και μετά δεν μπορείς να το διαβάσεις χωρίς να ακούς την μουσική υπόκρουση. Έχω γράψει ένα δοκίμιο για το θέμα που θα το ανεβάσω στο site μου.

Ρωτήσατε για το πως ήταν ο Ελύτης σαν άνθρωπος. Πολύ απλός, λιτός, κλειστός, καθόλου "εντυπωσιακός". Όταν η σύντροφός μου τον πρωτογνώρισε μου ψιθύρισε "μα είσαι σίγουρος πως είναι ο Ελύτης;" Περίμενε να ακούσει στίχους ή άλλες ποιητικές φράσεις από το στόμα του.

Ήταν σκληρός δουλευτής - ξενυχτούσε κάθε βράδυ γράφοντας. Επεξεργαζόνταν τα ποιήματά του για χρόνια - καμιά φορά για δεκαετίες. Αυτή η ποίηση που φαίνεται αυθόρμητη ήταν αποτέλεσμα σκληρής δουλειάς.

Nikos Dimou είπε...

Οι απόψεις μου για την Μελοποίηση

Nikos Dimou είπε...

Φίλος από την Θεσσαλονίκη με διορθώνει.
Η σχέση του Ελύτη με την Μαρίνα Καραγάτση ήταν μεταγενέστερη από το ποίημα "Μαρίνα των Βράχων".

Ή προφητικόν - ή άλλη Μαρίνα.

hardrain είπε...

Οι αγαπημένοι μου Ποιητές: Σεφέρης, Ελιοτ, Περς, Ελύτης (το Φωτόδεντρο κυρίως) Τσελάν. Μα και άλλοι πολλοί που μπορεί να σύνολο έργου να μην είναι "μεγάλοι" ...αλλά έχουν σελίδες σπουδαίες και μονάκριβες. Στο κάτω κάτω η Ποίηση και η Τέχνη δεν είναι ζήτημα ποσοτικό...

Την καλημέρα μου σε όλους σας, ήταν πολύ ωραία που σήμερα το πρωί έπεσα σε Ποίηση. Πολύ πολύ ωραία.

Ein Steppenwolf είπε...

Ο Γεράσιμος Κακλαμάνης αναφερόταν συγκεκριμένα στην ελληνικότητα στο έργο του Ελύτη κι έβρισκε πως την αντιλαμβανόταν ως το χρώμα της θάλασσας, τ' ασβεστωμένα ξωκλήσια ή τη μυρωδιά του χώματος μετά τη βροχή.

cyberdustz είπε...

Η γυναίκα στη φωτογραφία,
ποιά είναι?
Η κόρη του?

Nikos Dimou είπε...

CyberDust said...
Η γυναίκα στη φωτογραφία,
ποιά είναι?
Η κόρη του?

Μήπως πρέπει να διαβάζουμε και το κείμενο... Δεν είναι κόμικς το blog...

Nikos Dimou είπε...

"Χλώρης": μάλλον πρόκειται για δική του λέξη - από το αρχαίο χλωρηίς ("χλωριής αηδών": πράσινη).

cyberdustz είπε...

«Φίλη» έχει καταντήσει τη σήμερον ημέρα να είναι τόσο αόριστο…


PS: Αυτό το word verification μου σπάει τα νεύρα…

Finteias είπε...

Το ζήτημα της φωτογράφησης του Ελύτη είχε δημοσιευθεί από τον κ. Δήμου παλαιότερα (δεν θυμάμαι πού).
Σε ό,τι αφορά τα διάφορα σχόλια περί του αταίριαστου τεχνολογίας και ποίησης έχω να θυμηθώ κάτι. Κάποτε σε μια εκδήλωση σε βιβλιοπωλείο της Θεσσαλονίκης ρώτησα (και πολλοί άλλοι φαντάζομαι) τον κ. Δήμου πώς συνταιριάζει την ενασχόληση με αυτοκίνητα, υπολογιστές και ποίηση.
Η απάντηση ήταν σύντομη και περιεκτική αν και επιδέχεται μεγάλη κι ενδιαφέρουσα συζήτηση.
Δύσκολα θα τη θυμηθώ αυτολεξεί, αλλά το περιεχόμενό της ήταν περίπου αυτό: "Έχεις σκεφτεί ποτέ ότι και το αυτοκίνητο κι ο υπολογιστής είναι πνευματικά δημιουργήματα όπως και ένα βιβλίο; Μάλιστα, όσο πιο περίπλοκο είναι το δημιούργημα τόσο περισσότερο κεντρίζει τη διάνοια;"
Η απάντηση ήρθε τόσο γρήγορα, που φαίνεται ότι ο κ. Δήμου είχει πολύ καιρό πριν από μένα θέσει το ερώτημα στον εαυτό του και έδωσε την απάντηση.
Τώρα για τον Ελύτη δεν νομίζω ότι έχω κάτι να προσθέσω. Δήμου, Λιγνάδης, Λυχναρά, Vitti, Minucci, και πολλοί άλλοι έχουν ασχοληθεί με το θέμα. Πάνω από όλα όμως, έχει "ασχοληθεί" ό ίδιος με την ποίησή του, κάτι που νομίζω ότι ο κ. Δήμου έχει επισημάνει σε άρθρα του. Διαβάστε τα "Ανοιχτά χαρτιά" και θα δείτε τον ποιητή μέσα από τη ματιά του ποιητή.

gravoura είπε...

Θαυμάστρια του έργου και του μυαλού του Ελύτη. Εκείνο όμως που με "ενοχλεί" είναι η παρουσία μιας τόσο "νεαρής κόρης δίπλα του".
Η πρώτη φωτό το αποδεικνύει περίτρανα. Εις βάρος του η σύγκριση!!! ΄Οσο και αν στο "πνεύμα" ήταν κοντά, δεν είναι αρκετό για ένα ζευγάρι...

takis vasilopoulos είπε...

Προς aspic1:
Αυτό το έγραψα διότι στο πρώτο σας comment μου φανήκατε ερειστικός,απόλυτος.Τα επόμενα τα βρήκα ενδιαφέροντα,σε κάποια σημεία συμφωνω.
Βιάστηκα να σας κρίνω,καλημέρα σας

Ανώνυμος είπε...

να θυμηθούμε αυτό τον Έβερτ που είπε να στήσουν έναν αδριάντα του Ελύτη στο Σούνιο για να αγναντίζει το Αιγαίο ο ποιητής που τόσο το αγάπησε... ακολούθως, να φαντασιωθούμε ότι την ίδια λεκτική βαρβαρότητα και ο πρόεδρος του pasok θα εδύνατο λίαν να την εκστομίσει...γιατί...πρέπει...να τιμηθούν οι Ποιητές...χωρίς να υπάρχει λόγος εμφανής...χωρίς να ξέρουμε τι λέμε...τι καταλαβαίνουμε...τι κάνουμε...πατρίδα της χαράς και των τιμών...οι εθνικοσοσιαλιστικοί, μοναρχοφασιστικοί αυτοί θεσμοί τιμούν και σέβονται τέχνες, ποιήσεις, τον ομοφυλόφιλο πύρρο δήμα...ελύτης και αναβολικά...έτσι που η πρώτη επαφή με τον Ποιητή δεν είναι έστω μία δική του... λέξη...αλλά ο ανεπιτίμητος άλλωστε θαυμασμός της κοπριάς προς το λάχανο...

άστεγος είπε...

Προς gravoura:

Και πάνω που σκεφτόμουν ακριβώς το αντίθετο. Δεν έχω δει ερωτευμένους που να μη ταιριάζουν μεταξύ τους. Και κοιτάζοντας την πρώτη φωτογραφία, την ίδια σκέψη έκανα.Απόψεις του καθενός βέβαια...

gravoura είπε...

@jacobo
Πιστεύετε αγαπητέ μου πως θα με κάνει να αλλάξω την αισθητική μου;

resident είπε...

gravoura''Εκείνο όμως που με "ενοχλεί" είναι η παρουσία μιας τόσο "νεαρής κόρης δίπλα του".
Στον ελυτη μπορει να με ενοχλει, διπλα σε μενα μια νεαρα, καθολου.

MIRACLE είπε...

Προσωπικά δεν μου αρέσει και τόσο η ποίηση (εκτός λίγων εξαιρέσεων).

Ως τέχνη την εντάσσω στην ίδια κατηγορία με την τέχνη του μακιγιάζ.

Άλλωστε αν αφαιρέσουμε το π από την ποίηση τι μένει ;

Δεν λέω ότι η ποίηση είναι άχρηστη απλά είναι ασύμβατη με τον τρόπο σκέψης μου.
Δεν θέλω να προσπερνώ εμπόδια (ακόμη και αν είναι όμορφα, που πολλές φορές δεν είναι) για να φτάσω σε ένα νόημα(που πολλές φορές δεν υπάρχει).
Είναι σαν να ανοίγεις ένα κουτί με πολύ ωραίο περιτύλιγμα, το οποίο μέσα του έχει ένα άλλο μικρότερο με επίσης ωραίο περιτύλιγμα κ.ο.κ.
Στο τέλος αν βρεις και τίποτα μετά από τόσο κόπο που έκανες στο να ανοίγεις πακέτα θα είσαι και ευχαριστημένος.

Η Ιουλίτα όμως είναι σκέτο ποίημα, αυτήν είδα και μπήκα. :)

cyberdustz είπε...

Και εγώ όταν γεράσω θέλω να έχω δύο και τρείς και τέσσερες "κόρες" διπλα μου :)


Πάντως, πρέπει να χωρίσομε το έργο από τον άνθρωπο. Σαν ποιητής άξιος, σαν άνθρωπος?

gravoura είπε...

@jacobo
Τα όποια κίνητρα της Μπετίνας τα παραβλέπω, του Κούντερα όμως, ποια ήταν; Γιατί εδώ (η αισθητική μου πληγωμένη) έκρινε τον Ελύτη και σαν άντρα. ΄Ισως γιατί θαυμάζοντας έναν ποιητή, ένα ζωγράφο...τους ανεβάζουμε κοντά στην τελειότητα και δεν δικαιολογούμε τις...αδυναμίες τους.

mickey είπε...

Δεν είδα να ασχολείται κανείς με τις απόψεις του Ν.Δ. για τη μελοποίηση. Μάλλον όλοι συμφωνούν ή το θέμα τους αφήνει αδιάφορους. Εμένα πάντως με προβλημάτισε αρκετά. Θα παραθέσω μία παράγραφο από την αρχή του κειμένου:

"Αν η μελοποίηση είναι επιτυχής, για όσους την ακούσουν, το ποίημα πεθαίνει. (Και είναι βέβαιο πως, με την διάδοση των ηλεκτρονικών μέσων, αυτοί που θα την ακούσουν είναι πολλοί περισσότεροι από όσους θα διαβάσουν το ποίημα). Παραμένει ποίημα μόνον για όσους δεν θα την ακούσουν ποτέ."

Κάπως απόλυτος δεν είσαι Νίκο; (χρησιμοποιώ τον ενικό από τότε που τον πρότεινες - ακόμα δυσκολεύομαι). Μπορεί για σένα να ισχύει κάτι τέτοιο. Προς τι όμως η γενίκευση; Δεν μπορεί κάποιος να απολαύσει ένα ποίημα ως "καθαρό" κείμενο αφού έχει ακούσει τη μελοποίησή του - ή αντίστοιχα να απολαύσει ένα βιβλίο αφού έχει δει την κινηματογραφική του διασκευή; Πρέπει το ποίημα να μένει εκεί, στο βιβλίο, αγνό, άμωμο, άσπιλο και αμόλυντο και όταν μελοποιείται "πεθαίνει" ή υφίσταται "μετάλλαξη";

Είχα διαβάσει πρόσφατα από το www.ndimou.gr το κείμενό σου για τον Καββαδία και το Μικρούτσικο και εξεπλάγην με το πρώτο μισό των απόψεών σου για τη μελοποίηση. Στη συνέχεια βέβαια ενσωμάτωσες το κείμενο που είχα διαβάσει, βγάζοντας το παρακάτω συμπέρασμα:

"Να λοιπόν που σε μερικές περιπτώσεις η μελοποίηση δεν είναι ο θάνατος αλλά η σωτηρία της ποίησης – η προέκτασή της και η ολοκλήρωσή της. Κι εδώ έχουμε μετάλλαξη – αλλά σε αυτή την περίπτωση είμαι υπέρ των μεταλλαγμένων!"

Υπάρχουν κι εξαιρέσεις λοιπόν. Μόνο που μετά και την πολύ επιτυχημένη παράθεση παραδειγμάτων από τραγουδοποιούς, καταλήγεις όπως ξεκίνησες:

"Αυτό μας ξαναφέρνει στην αρχική μας παράγραφο για την περίεργη και αμφίστομη σχέση μουσικής και ποίησης. Μελοποίηση: ο θάνατός σου, η ζωή μου."

Επέτρεψέ μου να πω ότι το πόσο θα επηρεάσει την ανάγνωση ενός ποιήματος η προγενέστερη έκθεσή μας σε κάποια μελοποίησή του δεν είναι το ίδιο για όλους. Φυσικά, η ανθρώπινη φυσιολογία τάσσεται υπέρ σου: Η Μουσική δίνει έντονα ερεθίσματα και προκαλεί αυθόρμητους συνειρμούς που πολύ δύσκολα μπορούμε να απωθήσουμε. Είναι λοιπόν επόμενο η "σιωπηλή ανάγνωση" ενός ποιήματος να διαταράσσεται συχνά από τη "μουσική υπόκρουση" που ηχεί στο βάθος του μυαλού μας. Δεν είναι όμως εντελώς αδύνατο να την απωθήσουμε και να απολαύσουμε το ποίημα σε μια "καθαρότερη" μορφή. Προσωπικά το έχω διαπιστώσει συχνά, ειδικά όταν διαβάζω τους στίχους ενός τραγουδιού χωρίς να ακούω μουσική. Στην αρχή η μουσική ηχεί αυθόρμητα στο μυαλό, στη συνέχεια όμως σβήνει και κάποια στιγμή εξαφανίζεται εντελώς και ακούγεται η "μουσική" των στίχων. Υπάρχουν επίσης και άλλοι παράγοντες που επηρεάζουν (λιγότερο ή περισσότερο) την ανάγνωση ενός ποιήματος και πώς αυτό θα σου "μιλήσει": η ψυχική διάθεση, η "πνευματική καλλιέργεια", ακόμα και η καλλιτεχνική επιμέλεια (και η γραμματοσειρά ίσως παίζει ρόλο). Η μελοποίηση βεβαίως (ειδικά αν είναι δημοφιλής) ασκεί πολύ μεγαλύτερη επίδραση κατά την ανάγνωση.

Πάντως οι απόψεις σου μου θύμισαν και την κουβέντα που κάναμε στο post της "Αλίκης" για τις διαφορετικές μορφές έκφρασης. Κι εκεί κάποιοι εξανέστησαν με τα audiobooks και τη virtual reality, αποζητώντας το αγνό τυπωμένο βιβλίο. Εκεί βέβαια είχαμε να κάνουμε με πεζογραφία. Στην ποίηση φαίνεται πως κι εσύ δυσκολεύεσαι να αγκαλιάσεις άλλες μορφές έκφρασης. Έχω κάποια εξήγηση γι' αυτό - ίσως τη γράψω αργότερα. Αναγνωρίζεις πάντως την αξία τους ως "άλλο είδος" και εμμέσως πλην σαφώς χαρακτηρίζεις το "Άξιον Εστί" κατά Θεοδωράκη "αριστούργημα" (συμφωνώ).

Υ.Γ. Θέλω να γράψω κι άλλα - πολύ ενδιαφέρον το ζήτημα - αλλά ήδη το σχόλιο έχει γιγαντωθεί. Περιμένω κάποια απάντηση και ενδέχεται να επανέλθω.

mickey είπε...

Για να συμπληρώσω πάντως και να ανοίξω ενδεχομένως και άλλο σχετικό θέμα, πιστεύω ότι πολύ περισσότερο από την όποια μελοποίηση, ο δολοφόνος της ποίησης είναι η κλισέ ερώτηση:

Τι θέλει να πει ο ποιητής;

με την οποία μας βομβάρδιζαν στο μάθημα των Νέων Ελληνικών στο σχολείο. Αναλύσεις επί αναλύσεων, "διύλιση του κουνουπιού" μέχρι εκεί που δεν παίρνει και όλοι οι φιλόλογοι είχαν έτοιμες και τυποποιημένες απαντήσεις, λες και ήταν μέσα στο μυαλό του ποιητή ή είχαν κουβεντιάσει μαζί του (κι ας είχε πεθάνει εδώ και χρόνια). Φυσικά, κανείς μας δε μπορούσε να δει το ποίημα "καθαρά" και να βγάλει τα δικά του προσωπικά συμπεράσματα. Δεν άργησα να πάρω χαμπάρι τι παίζεται και γρήγορα τα εικοσαράκια έπεφταν βροχή, αφού τους έδινα αυτό που ζητούσαν: Ακατάσχετη φλυαρία και υπερανάλυση, καταλήγοντας στα συμπεράσματα που επιθυμούσαν. Φυσικά συνειδητοποιούσα πολύ καλά τι (δεν) έκανα και δεν είχα τις δικές τους αυταπάτες. Κάποιες φορές έγραφα και κάτι από αυτά που ο ίδιος καταλάβαινα, πάντα όμως με προσοχή μην ξεφύγω πολύ από τα "εσκαμμένα". Δυστυχώς όμως, η ουσία της ποίησης απομακρυνόταν ολοένα και περισσότερο από μένα (και τους υπόλοιπους συμμαθητές μου βεβαίως)…

Nikos Dimou είπε...

Μοιάζει να θεωρείτε ότι ο ποιητής ήταν μόνος υπεύθυνος και μόνος κερδισμένος από την "αταίριαστη" σχέση - ενώ δεν είναι έτσι. Κανείς δεν υποχρέωσε την νεότερη σύντροφό του να έρθει κοντά του. Για να το κάνει, μία γυναίκα όχι μόνο όμορφη, αλλά και ευφυής, θα είχε τους λόγους της.

Κάνετε τεράστιο λάθος αν νομίζετε πως μία τέτοια σχέση είναι αναγκαστικά αταίριαστη. Ο καθένας φέρνει και παίρνει από αυτήν
αυτά που διαθέτει και αυτά που χρειάζεται.

Ο Ελύτης πάντα συνδεόταν με πολύ νεότερες γυναίκες οι οποίες δεν ήταν μόνο όμορφες αλλά και πολύ ταλαντούχες. Για όλες αυτή η σχέση αποτέλεσε κορυφαίο γεγονός της ζωής τους.

Η Ιουλίτα ήταν η τελευταία και του στάθηκε πολύ στα δύσκολα στερνά χρόνια του. Κι ακόμα και τώρα στέκεται ακοιμητος φρουρός του έργου του.

Μαύρος Γάτος είπε...

"αυτή στην φωτογραφία ποιά είναι, η κόρη του;"

Δον Γάτο, ας είμαστε λίγο πιό πονηρεμένοι...

όχι βέβαια και πονηροί...

Αλλά το θέμα του αν πρέπει να μας απασχολεί ή όχι η προσωπική ζωή των ποιητών, είναι πολύ μεγάλο. Μπορεί ο Ελύτης να κριθεί για την (όποια) προσωπική του πορεία, όταν το έργο του από μόνο του τον κάνει Γίγαντα του πνεύματος; Επηρεάζει την βαρύτητα του έργου ο βαθμός συνέπειας του δημιουργού στην προσωπική του ζωή; Στέκει το έργο ανεξάρτητα από τον Δημιουργό;

Μεγάλη κουβέντα...

Στην Κω το 1994 έγινε ένα διεθνές συνέδριο για τον Ελύτη, με πολλούς και σημαντικούς συμμετέχοντες. Ο Ελύτης δεν ήρθε, δεν ξέρω αν ήταν ήδη άρρωστος. Δεν μού φαίνεται πάντως περίεργο που δεν ήρθε. Η ανατομία, προσωπικά, ποτέ δεν μού άρεσε, και ακόμα περισσότερο, η ανατομία της Ποίησης.

Dormammu είπε...

…. Και τον Καβάφη τον (κατ)έκριναν για τις ιδιαιτερότητες του…. Ασχοληθείτε με το έργο τους και μην ψάχνετε για παραστρατήματα…. Ο χρόνος έκανε την διαλογή ανάμεσα σε όσα είναι αληθινή τέχνη, όπως τα έργα των παραπάνω, ή σκουπίδια….

resident είπε...

Oι ανθρωπινεs σχεσειs πολυ λιγο εχουν να κανουν με την ηλικια.Το γνωριζω καλα αυτο απο την δικια μου εμπειρια πανω στο θεμα.

Nikos Dimou είπε...

Mickey δεν πρόσεξες αυτό που λέω: με μία επιτυχημενη μελοποίηση το ποίημα πεθάινει και γεννιέται ένα νέο εργο τέχνης - το μελοποιημένο ποίημα. Μία μετάλλαξη. Για τα μέτρια ποιήματα αυτό είναι καλό - αλλά για τα αριστουργήματα;

Εγώ πια δεν μπορώ να διαβάσω το τελευταίο κομμάτι (Δοξαστικό) από το Άξιον Εστί χωρίς να ακούω τους ρυθμούς του Θεοδωράκη. Το ποίημα, όπως το γνώρισα πριν, έχει πεθάνει για μένα. Αναστήθηκε αλλά με άλλη μορφή. Οι δικοί του ρυθμοί, η δική του μελωδία έχει χαθεί.

gravoura είπε...

@nikos dimou said:
O Eλύτης πάντα συνδεόταν με πολύ νεότερες γυναίκες....

Αυτό ακριβώς δεν συγχωρώ, το ΠΑΝΤΑ, ρατσιστικό και....φτηνό για έναν άντρα του μεγέθους του.

Dormammu είπε...

Αφού η ποίηση (εκτός των άλλων) είναι και μουσική, ένα καλό ποίημα δεν έχει ανάγκη την μελωδία. Τυχαίνει πάντως, μερικές φορές, δύο εξαιρετικά κομμάτια τέχνης να συνδυάζονται… Έγινε στο Άξιον Εστί και στο Σταυρό του Νότου, δεν κατάφερε να γίνει στην Αμοργό του Γκάτσου.

houlia είπε...

Αν η ποίηση γινεται μουσική-μεταλλαξη- και η μουσική γίνεται ποίηση...Λεει κ ο Α. Ακριθάκης-που εγκαινιάζεται σήμερα η εκθεση ζωγραφικής του στο μουσειο Κυκλαδικής τεχνης-οτι πολλές φορες ζωγραφιζε εναν πινακα μεχρι τη μεση και μετα τον συμπλήρωνε με ...λέξεις!Ολα είναι ένα!

resident είπε...

grvoura "Αυτό ακριβώς δεν συγχωρώ, το ΠΑΝΤΑ, ρατσιστικό και....φτηνό για έναν άντρα του μεγέθους του".
Eυτυχωs που ισχυει μονο για ανρεs του μεγεθουs του ελυτη αλλιωs θα προσβαλομουν και γω,να με λενε ρατσιστη και φτηνο επειδη μου ετυχε να μου αρεσουν οι μικροτερεs..Τοτε θα πρεπε να τρεχω απ τα δημοτικα μεχρι τα γηροκομεια για να μην παρεξηγηθω ωσ ρατσιστηs.

invent... είπε...

Ωπ-ωπ-ωπ, καλησπέρα σας-

το πράμα αρχίζει και αποκτάει ακόμη περισσότερο ενδιαφέρον, αφού μπαίνει στο παιχνίδι και η μελοποίηση! Επιτρέψτε μου να έχω εμπεριστατωμένη άποψη επί του θέματος, ως ασυγχώρητα επίμονος μελωδός και μουσικός: λοιπόν, το ποίημα και το μελοποιημένο ποίημα είναι δύο εντελώς διαφορετικά πράματα. Μπορείς να φορέσεις π.χ. στον Ελύτη μια καλή, μια μέτρια, μια υπέροχη, ή μια απαίσια μουσική. Σε κάθε περίπτωση, το προϊόν θα είναι ένα καινούριο καλλιτεχνικό έργο, με δικιά του υπόσταση. Ακόμα και αν ο ίδιος ο Ελύτης "εξουσιοδότησε" τον Θεοδωράκη να τον μελοποιήσει και έβαλε τη βούλα, δεν παύει το Άξιον Εστί να είναι κάτι άλλο. [Ειρήσθω εν παρόδω, αν και προτιμώ γενικά να γράφω μόνος μου τους στίχους των τραγουδιών μου, δεν αντιστάθηκα στον πειρασμό να μελοποιήσω κι εγώ Ελύτη, το "Στον παράδεισο έχω σημαδέψει ένα νησί...". Μπορεί να το ανεβάσω στο blog μου καμιά φορά, για όποιον θέλει να ... με τιμωρήσει για την αυθάδειά μου!:-)]. Από τη στιγμή που θα ακούσεις λοιπόν την μελοποιημένη έκδοση, και μπεις μέσα σ' αυτήν, στην ουσία το ποίημα έχει χάσει για σένα τον αυθεντικό του ρυθμό/κίνηση. Έχεις ενστερνιστεί την εμηνεία του μουσικού! Αυτό βεβαίως δεν είναι απαραίτητα κακό, ιδίως όταν η μουσική είναι όντως εμπνευσμένη. Μην θεωρήσεις όμως ότι αυτό που ακούς είναι η τέλεια απόδοση του ποιήματος. Ο μόνος τρόπος να κολλάει απόλυτα ο στίχος με τη μουσική, είναι να γραφτούν τ α υ τ ό χ ρ ο ν α από το ίδιο άτομο, ή από δυο άτομα με στενότατη πνευματική επαφή.

Ο Ελύτης έχει μελοποιηθεί κατά τη γνώμη μου επιτυχημένα από τον Θεοδωράκη, υπάρχουν όμως και άλλες ωραίες μελοποιήσεις του, όπως το "Εδώ στου δρόμου τα μισά..." από τον εξαιρετικό Παπαδημητρίου (ο τύπος δίνει ρέστα με όλες τις μελοποιήσεις του γενικώς...). Αν και θεωρώ πως η κορυφαία μελοποίηση Έλληνα ποιητή, είναι ο Καρυωτάκης από τη Λένα Πλάτωνος. Για όποιον αγαπάει τον Καρυωτάκη και δεν την έχει ακούσει, μην την χάσει!

@exiled
Συγνώμη, αλλά δεν κατανοώ αυτό που λες. Δεν προσπάθησα να βάλω την ποίηση του Ελύτη (ή την ποίηση γενικώς) σε λογικές βάσεις [αν και μαθηματικός...:-)]. Απλά εξέφρασα μια εντελώς υποκειμενική (πάει να πει: μη-αποδείξιμη) άποψη για το πώς βλέπω την ποίηση. Και φυσικά μακριά από μένα οποιαδήποτε άρνηση του αισθησιασμού/λυρισμού του Ελύτη. Ποιους ακριβώς ασκούς του Αιόλου άνοιξα; Επίσης, αν έχεις την καλοσύνη, μετάφρασε τα γερμανικά που παραθέτεις. Δεν κατέχω γρι.

Καλή όρεξη! (μάλλον πεινάω, ε;)

Nikos Dimou είπε...

gravoura said...
"@nikos dimou said:
O Eλύτης πάντα συνδεόταν με πολύ νεότερες γυναίκες....

Αυτό ακριβώς δεν συγχωρώ, το ΠΑΝΤΑ, ρατσιστικό και....φτηνό για έναν άντρα του μεγέθους του".

Ίσως έπρεπε να είχα γράψει την φράση μου αλλιώς:

Οι πολύ νέες γυναίκες ένιωθαν ΠΑΝΤΑ μία δυνατή έλξη για τον Ελύτη.

Που είναι τώρα ο ρατσισμός και η φτήνεια;

axilleas είπε...

Καλησπέρα σας. Όπως εσείς κύριε Δήμου θαυμάζατε τον Ελύτη, έτσι και εγώ θαυμάζω εσάς. Μπορεί να μην έχετε Νόμπελ, ή να μην έχουν μελοποιηθεί ποιήματά σας, αλλά στα λεξικά και στο λήμμα "ορθολογισμός" πρέπει να μπει η φωτογραφία σας. Ίσως για έναν τριαντάρη επιστήμονα στις μέρες μας αυτό να είναι πιο χρήσιμο. Επειδή δεν είμαι κριτικός να κρίνω το έργο σας και δεν μένω στην Αθήνα, μάλλον δε θα είχα την ευκαιρία να συζητήσω ποτέ μαζί σας. Να που όμως ο κυβερνοχώρος μου δίνει αυτήν τη δυνατότητα,να "ακούω" κάποιον που θαυμάζω, χωρίς ίσως να τον συναντήσω ποτέ. Σας ευχαριστώ για την καθημερινή πνευματική τροφή που μου δίνετε.

resident είπε...

Οι πολύ νέες γυναίκες ένιωθαν ΠΑΝΤΑ μία δυνατή έλξη για τον Ελύτη.

Που είναι τώρα ο ρατσισμός και η φτήνεια;
Ο ρατσισμοσ και οι φτηνεια ειναι στιs νεεs γυναικεs.Mε ποιητεs οι νεεs γυναικεs?Kαι οι πλουσιοι επιχειριματιεs τι θα κανουν?θα τρεχουν στα γηροκομεια?

Μαύρος Γάτος είπε...

@bazohead, για να μην με πάρει κι εμένα η μπάλα, να θεωρήσω ότι δεν θεωρώ ούτε σεο ελάχιστο μεμπτή την σχέση δύο ανθρώπων με διαφορά ηλικιας, όποια κι αν είναι αυτή 9αρκει βέβαια να είναι και οι δύο ενήλικοι. Δεν γνωρίζω την Ιουλίτα Ηλιοπούλου αλλά έχω δει συνεντεύξεις της Αγαθής Δημητρούκα (της τελευταίας συντρόφου του Νικου Γκάτσου) και σε διαβεβαιώ ότι δεν υπάρχει απολύτως καμμία ντροπή και απολύτως καμμία "εκμετάλλευση", ακόμα περισσότερο όταν πρόκειται για ανθρώπους αυτού του πνευματικού διαμετρήματος.

@Γιάννη Βλιώρα, προσωπικά δεν μού αρέσει καθόλου η μελοποίηση του Παπαδηγνμητρίου (ενώ μού αρέσει ο Παπαδημητρίου γενικώς.Ο Καρυωτάκης της Πλάτωνος κορυφαίος διαχρονικά, κρίμα που δεν το γνωρίζει πολύς κόσμος το έργο (και που δεν ακούγεται πιά ποτέ στο ράδιο).

Σ;)))

mickey είπε...

@nikos dimou (3:06μμ)
Μα ακριβώς αυτό γράφω κι εγώ ότι κατάλαβα και το αναφέρω, αναγνωρίζοντάς σου μάλιστα την αξία που δίνεις στις μελοποιήσεις ως ένα "άλλο είδος". Απλά, πιστεύω ότι το αν το ποίημα "πέθανε" ή "υπέστη μετάλλαξη" έχει να κάνει με τον καθένα ξεχωριστά και η γενίκευση απαιτεί κάποια προσοχή. Κατανοώ ότι για σένα το "Άξιον Εστί" έχασε τους εσωτερικούς ρυθμούς και τη μουσική του από τη στιγμή που άκουσες τη μουσική του Θεοδωράκη (για να το λες, το ζεις και το πιστεύεις). Σε κάποιον άλλον όμως μπορεί και να μη συμβεί κάτι τέτοιο ή τουλάχιστον η επίδραση της μουσικής να είναι μικρότερη. Μπορώ να επικαλεστώ και τη δική μου προσωπική εμπειρία, όχι μόνο από το χώρο της ποίησης (έχω διαβάσει ποίηση αφού άκουσα τη μελοποίηση και μετά από λίγο η "μουσική υπόκρουση" έσβησε και οι στίχοι απέκτησαν τη δική τους "μελωδία"), αλλά και από αλλού (ίσως αργότερα να αναφερθώ σε παραδείγματα από άλλες "διασκευές"). Πάντως ενδέχεται να φταίει και το γεγονός ότι την εποχή εκείνη ο Θεοδωράκης είχε ευρύτατη λαϊκή απήχηση και το "Άξιον Εστί" είχε γίνει κάτι σαν "σουξέ". Υπό το κράτος λοιπόν των πολλών επαναλήψεων, ενδέχεται η επίδραση της μουσικής να μεγιστοποιήθηκε και να κατέστη αδύνατη η "καθαρή" ανάγνωση.

Βεβαίως, υπάρχει συχνά και κάποιος "ελιτισμός" από πλευράς διανοούμενων σε ότι αφορά τα μεγάλα λογοτεχνικά έργα. Πώς μπορεί π.χ. το "Άξιον Εστί" να αναλύεται από τους μεγαλύτερους "ειδικούς" του πνεύματος και να κερδίζει Νόμπελ, ενώ παράλληλα μπορεί να το τραγουδά και η κυρά-Κατίνα στο στάδιο, έχοντας δίπλα το ταπεράκι με τα κεφτεδάκια; (Προς αποφυγή παρεξηγήσεων, ΔΕΝ κάνω "ρατσιστικές" διακρίσεις, αλλά αρκετοί "διανοούμενοι" έχουν εκφραστεί με παρόμοιο τρόπο.) Αν και πιστεύω ότι δεν υιοθετείς τέτοιες απόψεις - το έχεις αποδείξει πολλάκις άλλωστε - εν τούτοις η ποίηση (ιδιαίτερα εκείνη που χαρακτηρίζεται ως "υψηλού επιπέδου") συχνά γίνεται αντικείμενο εκμετάλλευσης ενός υποβόσκοντος ελιτισμού - κάτι που δε συμβαίνει και τόσο συχνά με την πεζογραφία. Ίσως ανοίγω διάφορα θέματα τώρα, αλλά νομίζω ότι δε χρειάζεται να σχολιάζουμε συνέχεια τη διαφορά ηλικίας και το "αταίριαστο" μεταξύ Ελύτη και Ιουλίτας…

Stavros Katsaris είπε...

Καλησπέρα και απο μένα!
Ξεκίνησα να διαβάζω Ελύτη απο 11 ετών εξαιτίας μιας θείας μου. Εκείνη την περίοδο ετοιμαζόταν να παντρευτεί και μάζευε σε κούτες τα βιβλία της. Πιτσιρίκος εγώ την βοηθούσα και σαν αντάλλαγμα μου έδωσε δυο βιβλία που τα είχε διπλά.
Το ένα ήταν κατι σαν βιογραφία του ποιητή και είχε και μεγάλο μέρος του έργου του και το άλλο ήταν το μονόγραμμα.Άπο τότε τον Ελύτη τον αγάπησα, στην αρχή γιατί ήταν απο τα πρώτα βιβλία που ήταν δικό μου μια και στο σπίτι μας δεν είχαμε βιβλία και αργότερα γιατί ανακάλυψα το μεγαλείο της ψυχής του.
Τώρα οσον αφορά τα υπόλοιπα σχετικά με τις σχέσεις του βρίσκω την κουβέντα κουτσομπολίστικη και δεν θα ήθελα να συμμετάσχω.
Ο ποιητής Ελύτης έχει αφήσει ένα τεράστιο έργο να μελετήσουμε και να σχολιάσουμε και εμείς ασχολούμαστε με την προσωπική του ζωη.Αν ζούσε σήμερα είμαι σίγουρος οτι θα ήταν εξώφυλλο σε κάθε λογής κουτσομπολίστικο περιοδικό και πρωταγωνιστής στα μεσημεριανάδικα της Τατιάνας. Έλεος!
Φιλικά.

cyberdustz είπε...
Αυτό το σχόλιο αφαιρέθηκε από έναν διαχειριστή ιστολογίου.
Yannis H είπε...

"ο Μπιθικώτσης λάτρεψε τους ποιητές"

Δεν ξέρω - αλλά δεν το πιστεύω. Θυμάμαι μια συνέντευξή του, όπου έλεγε ότι ο Σεφέρης τού είχε πει να κρατήσει παύση στην άνω τελεία της 'Άρνησης' - και αυτός κράτησε επίτηδες τη φωνή του και ένωσε τη φράση. Ο Σεφέρης εξοργίστηκε και ο Μπιθικώτσης φάνηκε να το ευχαριστιέται, από τον τρόπο που το αφηγούνταν.

"Λάτρεψε τους ποιητές;" Μα τους καταλάβαινε; Ή τους αντιμετώπιζε (τουλάχιστον το Σεφέρη) με το στιλ "και ποιος είσαι εσύ;"...

Δεν ξέρω... Αλλά κάτι μου λέει ότι ο πρώην υδραυλικός είχε και ανάλογη παιδεία. Άλλο αν είχε – αναμφισβήτητα - ωραία φωνή.

άστεγος είπε...

Υπάρχουν ποιητές και λογοτέχνες, που διαβάζοντάς τους νιώθεις ότι και εσύ, ο αναγνώστης, θα μπορούσες να γράψεις κάτι. Άλλοι λογοτέχνες σου προκαλούν δέος και σου αφήνουν μόνο ένα περιθώριο:να τους θαυμάσεις. (Τούτο δε σημαίνει ότι οι μεν έχουν περισσότερη αξία από τους δε και αντιστρόφως)
Ο Ελύτης ανήκει στη δεύτερη κατηγορία.

πρεσβυωψ είπε...

Χωρίς να έχω μελετήσει ιδιαίτερα ποίηση, παρά μόνο τον Καβάφη, συμφωνώ με την αξιολόγηση του Ν.Δ. όσον αφορά τους κορυφαίους της ελληνικής ποίησης. Ίσως να πρόσθετα και τον Μ.Αναγνωστάκη. Για να ακούσετε απαγγελίες από Χορν, Λαμπέτη, Φυσσούν πηγαίνετε στο www.snhell.gr στις αναγνώσεις.

Nikos Dimou είπε...

belle - το καλύτερο σχόλιο!

Σβήνω το τελευταίο σχόλιο του Cyberdust - επειδή κατάλαβε και μου δίνει την άδεια. Κι επειδή τα κείμενα μένουν και μας εκθέτουν...

Stormrider είπε...

να μαι πάλι!
τον Ελύτη τον "γνώρισα" μέσω του Άξιον Εστί (που έβαλε ο Μίκης τίτλο αργότερα στην βιογραφία του, σαν να βγάλω εγώ βιογραφία με τίτλο "Αγιασθήτω το Όνομα μου") αλλά ομολογώ πως κανέναν ποιητής δεν με έχει αγγίξει τόσο όσο ο Καββαδίας.
Ωραίες φωτογραφίες κ Δήμου. Έχω ακούσει κάτι φίλους φωτογράφους να θεωρούν "βλασθημία" να τραβάς με ψηφιακή (έστω κι επαγγελματική) ισχύει αυτό; έχουν φτάσει οι καλές ψηφιακές την ποιότητα μίας καλής συμβατικής;

Nikos Dimou είπε...

stormrider αυτές οι φωτογραφίες έχουν βγει με φιλμ (δεν υπήρχαν τότε ψηφιακές). Σήμερα οι επαγγελματικές ψηφιακές είναι καλύτερες. (Άλλωστε οι κλασικές σχεδόν δεν υπάρχουν πια - και η Kodak δεν παράγει πια φιλμ). Όι φίλοι σας είτε είναι συντηρητικοί - ή απλώς δεν ξέρουν.

Nikos Dimou είπε...

Έχουμε πολλούς ποιητές σήμερα στο blog!

Μερικούς που είναι και το ξέρουν...

κι άλλους που είναι αλλά δεν το έχουν ακόμα καταλάβει.

Μου αρέσουν πάντως αυτοί που ψάχνονται

και οι άλλοι που νιώθουν έλξη-απώθηση με την ποίηση.

Ωστόσο τους συμβουλεύω να ξεπεράσουν τα ηλίθια του σχολείου (τι καταστροφή!) και να πλησιάσουν την ποίηση από την αρχή, γυμνοί και ανοχύρωτοι.

Έχει μεγάλα δώρα για όλους...

alombar42 είπε...

Πάνε κάπου δέκα χρόνια που, ως ένα βαθμό, εγκατέλειψα τη φωτογραφία (είναι και το κόστος που έγινε υπερβολικό). Γέρασε και η Minolta. Μήνες το σκέφτομαι να επανορθώσω με μια ψηφιακή...
Τρία μηνύματα σε μπλογκ στάθηκαν η αφορμή για μια DSLR με τα παραφερνάλια της.
Ευχαριστώ, αλλά θα σας στείλω μέρος του λογαριασμού :)

Nikos Dimou είπε...

Για την Λένα Πλατωνος έχω ήδη γράψει ότι την θεωρώ κορυφαία - ιδιαίτερα στην δουλειά της για τον Καρυωτάκη. Να προσθέσω (για να κλείνει ο κύκλος) ότι η Λένα συνεργάστηκε στενά με την Μαριαννίνα Κριεζή τόσο στην Λιλλιπούπολη, όσο και στο LP "Σαμποτάζ" με θαυμάσια αποτέλεσματα. Πράγμα που μέσω Μαριαννίνας, μας ξαναφέρνει στον Ελύτη.

Μαύρος Γάτος είπε...
Αυτό το σχόλιο αφαιρέθηκε από έναν διαχειριστή ιστολογίου.
Μαύρος Γάτος είπε...

@Harry (5:09): Η λέξη "μάγκας" έχει δυστυχώς πολύ διαφορετική καταγωγή απ'ότι υπέθεσες. Manga στα λατινικά είναι ο ...νταβατζής, ο προαγωγός. Σοβαρά!

Σας καληνυχτίζω όλους με λίγο Ελύτη...

Τι λογής είναι η αλήθεια όλο φύλλα στρογγυλά
κι από το μέρος του ήλιου κασσιτερωμένα κόκκινα
πέντε δέκα εκατοντάδες
αρπαγμένα εφ' όρου ζωής απ' το άγνωστο

Ακριβώς όπως εμείς

Οδυσσέας Ελύτης, ΤΟ ΦΩΤΟΔΕΝΤΡΟ ΙΙ
ΤΟ ΦΩΤΟΔΕΝΤΡΟ ΚΑΙ Η ΔΕΚΑΤΗ ΕΒΔΟΜΗ ΟΜΟΡΦΙΑ (1971)

Caesar είπε...

Kαι να σκεφθεί κανείς ότι υπουργός πολιτισμού ! είχε αποκαλέσει κατά το παρελθόν τους ποιητές λαπάδες !

Μαύρος Γάτος είπε...

@Belle κι εμένα μού άρεσε πολύ αυτό που έγραψες.

Σ:)))))

"κι όλο λέω πως θα φύγω, μα ποτέ δεν ξεκινώ..."

Nikos Dimou είπε...

Jacobo said...
"Kentri, Belle, aspic1, ND συνεχίστε να μιλάτε.. μοιάζετε με πνευματική όαση σε μια απέραντη σαχάρα!"

Νιώθω πολύ ωραία όταν τα "νικοδημοπουλάκια" ξεπερνάνε τον Ν. Δ.

Ελύτης:

- Όλα χάνονται. Του καθενός έρχεται η ώρα.

- Όλα μένουν. Εγώ φεύγω. Εσείς να δούμε τώρα.

Caesar είπε...

"'Ερχονται σιγανές βροχές ραγδαία χαλάζια/Περνάν δαρμένες οι στεριές στα νύχια του χιονιά/Που μελανιάζει στα βαθιά μ' αγριεμένα κύματα..." Οδ.Ελύτης

Nikos Dimou είπε...

Νίκος Δήμου

Ποίηση

Ι

Δεν είμαι Ποιητής

Δεν είμαι ποιητής:
Θα έλεγα κανείς
δεν είναι ποιητής.
Μερικοί
γράφουν ποιήματα.

«Είμαι ποιητής»
προϋποθέτει το αδύνατον,
την μονιμότητα της Χάρης.

Είσαι ποιητής
μόνον όταν
και όσο

γράφεις Ποίημα.

ΙΙ

Δεν υπάρχει ποίηση

Δεν υπάρχει ποίηση.
Υπάρχουν ποιήματα.
Η Ποίηση είναι μία πεθαμένη γριά.
Αφηρημένη Πλατωνική Ιδέα.
Τα ποιήματα είναι ζωντανά.
Χειροπιαστά.
Γατάκια ή Φρούτα.

ΙΙΙ

Παγίδα

Το να γράφεις είναι μάταιο
Το να μη γράφεις αδύνατο.
Έτσι κάθε μέρα ματαιοπονείς
γιατί το μόνο πιο οδυνηρό
από τη γραφή
είναι να μη γράφεις καθόλου.

...........................

Καληνύχτα!

Dormammu είπε...

Ποιητής είναι αυτός που ξεπερνώντας το φράγμα των λέξεων, παλεύει να βρει τον δρόμο για το φώς….

blade runner είπε...

είναι αχανής ο κόσμος των ιδεών και των λέξεων. Είναι μαγικός και αβαθής και ανεξάντλητος.

Νομίζω ότι τον ποιητή τον νιώθεις μέσα σου, χωρίς περιστροφές και χωρίς καμία απολύτως αμφιβολία. Ο ποιητής με το έργο του σμιλεύει μια αλήθεια κάθε φορά, και την εκτοξεύει προς πάσα κατεύθυνση, πύρινη, χωρίς φόβο. Οταν σκέφτομαι ανθρώπους σαν τον Ελύτη ή τον Καβάφη παλαιότερα, που ορισμένοι συντηρητικοί και ζηλόφθονοι προσπαθούν να τον μειώσουν με σχόλια για τις σεξουαλικές του επιλογές, τον Καββαδία, τον Καρυωτάκη, τον Μποντλέρ, τον Τένισον, τον Μπλέικ κι άλλους πολλούς, μου έρχονται στο μυαλό άνθρωποι που ζουν μέσα τους ένα διαρκή πόλεμο. Δεν μιλούν ίσως γι' αυτό, αλλά αυτό τους ωθεί να κάνουν ποίηση. Η σπουδαία ποίηση ίσως να είναι και ασυνείδητη, γιατί είναι τόσο μύχια η καταγωγή της.

Δεν ξέρω, υποθέσεις κάνω, αλλά ακόμη κι αν δεν έχεις αυτή τη μόνιμη χάρη που ανέφερε η Belle, ακόμη κι αν με τις λέξεις δεν τα πηγαίνεις καν μέτρια, η δύναμη που έχει στην ψυχή του ανθρώπου το γράψιμο είναι νομίζω λυτρωτική.

Και με αυτή την έννοια, αν πολλοί γράφουν και λυτρώνονται, τότε ο Ποιητής λυτρώνει. Ο ίδιος δεν ξέρω ωστόσο αν λυτρώνεται ποτέ.

blade runner είπε...

Ξέχασα να πω μια ωραία καληνύχτα.

Καληνύχτα, λοιπόν, και καλή τύχη!

Nikos Dimou είπε...

Καλημέρα!

Ένας Έλληνας στην Αμερική: Αν θυμάμαι καλά (γιατί δεν πήγαινα στην "Κ" ήμουν, όπως πάντα, τηλεσυνεργάτης), ήταν ο Κώστας Βούλγαρης. Δεν νομίζω πως έχουν εκδοθεί τα κείμενά του.

Ανώνυμος είπε...

μέσα στην ποίηση υπάρχει ο αλέξης κούγιας διακρίνονται οι υπερασπιστικές και γενικές γραμμές του στους δικούς μας τους καιρούς τους ανοιξιάτικους είθισται ο εισαγγελέας της δίκαιης δίκης να τσιμπάει με τριαντάφυλλα το κρυφό περγαμόντο

mickey είπε...

Μια φορά είπα κι εγώ να προσπεράσω κάποια σχόλια και παραπομπές σε ένα post και διαπίστωσα ότι είχα χάσει το καλύτερο! Δυστυχώς, η πεζή καθημερινότητα και οι κάθε λογής υποχρεώσεις ή άλλες ασχολίες δε μας αφήνουν όσο χρόνο θέλουμε για να εμβαθύνουμε σε πιο υψηλά ζητήματα.

Πριν από λίγο λοιπόν διάβασα κι εγώ το "Παραμύθι για την Ποίηση" που αναφέρει ο Ν.Δ. στο σχόλιο της Τρίτης στις 11:24μμ. Τριάντα ώρες μετά! Ποτέ δεν είναι αργά βεβαίως. Η ιστορία του Τέλη μου θύμισε αρκετά από την Υπολογιστική Γλωσσολογία, τους κώδικες Huffman και τον τεράστιο πλεονασμό που υπάρχει σε κάθε γλώσσα (όπως μας έλεγαν στο Πανεπιστήμιο). Κυρίως όμως άγγιξε την ψυχή μου και με συγκίνησε βαθύτατα, όπως και η συνέχεια της ιστορίας από τον aspic1 την Τετάρτη στις 1:42πμ (σας ευχαριστώ για το παράθυρο που μου ανοίξατε). Σίγουρα η μουσική λάμψη των λέξεων-άστρων και το ποιητικό παιχνίδι με αυτές είναι παραπάνω από επαρκής λόγος για να αποφύγουμε τη Λεκτική Οικονομία (το πολύ πολύ ας την αφήσουμε για τα "βαγόνια"). Χώρια που στον έρωτα λογική δε χωρά.

Βέβαια, ίσως να μην είμαι και τόσο "βάρβαρος τεχνοκράτης" όσο έγραψα αυτοσαρκαστικά, αλλά σίγουρα η σχέση μου με την ποίηση δεν είναι και η καλύτερη. Πάντως θυμάμαι στην Τρίτη και Τετάρτη Δημοτικού που μέσα σε κάθε έκθεση έγραφα στο τέλος ένα σύντομο ποιηματάκι (αφού παίζω με όλα ήταν δυνατόν να άφηνα τις λέξεις στην ησυχία τους;). Τίποτα το σπουδαίο φυσικά, σαν το αυθόρμητο και παιδικό που έγραψα για το blog και αφιέρωσα στη Γεωργία χθες το πρωί - ελπίζω να μην παρεξηγήθηκε. Συνήθως αφορμή ήταν η αγαπημένη μου δασκάλα (έμοιαζε στην Ιουλίτα), το θέμα της έκθεσης ή και κάτι άσχετο. Μέχρι και για τις εθνικές γιορτές έγραφα ποιηματάκια και μάλιστα μια φορά απάγγειλα και ένα σε μια από αυτές (το τρακ και η "περηφάνεια" έπιασαν κόκκινα). Δυστυχώς στην Πέμπτη Δημοτικού άλλαξα σχολείο και έπεσα σε ένα δάσκαλο χωρίς "περιττές" καλλιτεχνικές ανησυχίες, που μου έκοψε τα ποιήματα στις εκθέσεις δια ροπάλου, όπως και την καλλιγραφία (με κορόιδευε για τις …ουρίτσες στα γράμματα).

Τέλος πάντων, από τη μια η αποστε(ιρ)ωμένη ανάλυση των φιλολόγων που προανέφερα, από την άλλη κάτι ποιητικές συλλογές wannabe ποιητών που σνόμπαραν κάθε τι το "παραδοσιακό" στην ποίηση και προσπαθούσαν να περάσουν ασυναρτησίες για υψηλά νοήματα, άφησα το σπορ για τις …καλένδες. Μια σύντομη αναλαμπή ήταν η περιστασιακή ενασχόληση μου με την καλλιτεχνική επιμέλεια ποιητικών συλλογών για άσημους, αλλά ενδιαφέροντες νέους ποιητές πριν 12 χρόνια (εκεί δεν έπαιζα με τις ίδιες τις λέξεις, αλλά ήθελα να αναδείξω την ομορφιά και τη λάμψη τους μέσα και από το περιτύλιγμα). Βέβαια οι Ελεύθεροι Πολιορκημένοι του Σολωμού, τα ταξίδια του Καββαδία (τον διάβασα πολύ πριν ακούσω τις υπέροχες μελοποιήσεις του Μικρούτσικου), το Άξιον Εστί και κάποια ακόμα, με συντρόφευαν κατά καιρούς στο δικό μου ταξίδι και έδιναν τη δική τους ξεχωριστή πινελιά στη ζωή μου. Ο ποιητής όμως που πέρασε από όλα τα στάδια μέσα μου (από την απόρριψη και την αμφισβήτηση μέχρι την εκτίμηση και τη λατρεία) ήταν ο γνωστός Αλεξανδρινός - ανυπέρβλητος κατά την ταπεινή μου άποψη.

Υπέροχα και ποιητικά τα σχόλια των aspic1, belle, kentri, blade runner και άλλων - συγγνώμη αν παρέλειψα κάποιον. Νομίζω όμως ότι ο γνήσιος ποιητής της όμορφης παρέας (από την έναρξη μάλιστα του blog) είναι ο σαλταρισμένος φίλος μας. Ίσως η ποίησή του να είναι αμφιβόλου ποιότητας και το παιχνίδι που κάνει με τις λέξεις να αγγίζει συχνά τα όρια της απόλυτης ασυναρτησίας, όμως μια προσεκτική ματιά σε αυτά που γράφει αποκαλύπτουν συχνά μεγάλες αλήθειες. Πραγματικά μου έλειψε σήμερα - ίσως προσπαθεί ακόμα να λιμάρει το Φωτόδεντρο.

Σας ευχαριστώ όλους θερμά για τη "μύηση" - και όχι μόνο…

mickey είπε...

@jacobo
Ακριβώς! Έχω πάρει κι εγώ μέρος σε "κόντρες" και ίσως να έχω στενοχωρήσει μερικούς, αλλά εκτιμώ όλους όσους συμμετέχουν σε αυτή την καθημερινή, όμορφη και ετερόκλητη παρέα. Όλο το blog του Νίκου Δήμου είναι μια πνευματική όαση που μας ξεκουράζει, μας προβληματίζει και μας βοηθά να μάθουμε πολλά και να διαλεχθούμε εποικοδομητικά.

@tassos_papadakis
Η ευχή σου πραγματοποιήθηκε, αλλά δυστυχώς το νέο post δεν είναι και τόσο ευχάριστο. Ας στείλουμε τις ευχές μας στον "πατέρα", μαζί με τις σκέψεις μας για το θέμα.

@georgia.m
Ουφ, τώρα μπορώ να ανασάνω με ανακούφιση ;)

Dimitris Nikolsky είπε...

Για εμάς, τους πολλούς, ο ποιητής ήταν γνωστός για τα ποιήματα, το Nobel κλπ. Για έσενα και για όοσυς είχαν προσωπική επαφή για τα μικρά απλά καθημερινά.
Απλά, μέσα από τις συλλογές του μπορούσε να μεταφέρει τις δικές του εικόνες,εμπειρίες αλλά και τις μικρές του στιγμές να μας τις κάνει δικιές μας..βιώματά μας

... το ωραίο παίρνει μορφή, και το δικό μου γίνεται δικό μας...

ρΟ είπε...

θα μου επιτρέψετε μια μικρή ιστορία?αφήγηση ασήμαντη στην πραγματικότητα χωρίς να θέλει να κουράσει ,παρά μόνο να καταδείξει ίσως την ανοησία μου.

Σήμερα γεννήθηκε ένα ξεχωριστό πλασματάκι για μένα.Έψαξα λοιπόν τι συνέβη σαν σήμερα,σε μια προσπάθεια να κερδίσω ιστορίες για να του αφηγούμαι στο μέλλον.
Μια μικρή αναζήτηση και τελικά κέρδισα πλήθος παραμυθιών για να το νανουρίσω, χάρις στον Ελύτη και μια εικόνα για το κάνω να ονειρευτεί χάρις σε σας.

εν ολίγοις...

ευχαριστώ.